نیاڑی و توفک
گُڈیکو بشخ
نوشت: برتولت بریخت، جرمنی | مَٹ: محبوب شاہ
دی بلوچستان پوسٹ
مسٹمیکو بشخ
لمہ: ہموفتے خلیک ہرافک کہ سلہ ہرفینو۔ کنے بے وس کپہ، کہ ای پین ہیت باغان کشو۔ ای نے تون تنیا جنگ کنن کپرہ۔ ہراتم کہ نُت انا گونی خورک مریک تو ہمو وخت ای نا مون ءِ جوان خواننگ کیوہ و گڑا تینے قصور وار تکوہ۔ ہراتم کہ بالی جہاز آک بمب آتا پِر شلار تو کنا مارک کنے آ ہندن ہُررہ دن کہ ای اوفتے مون تسنت۔ نما خیال ءِ ای گنوک اُٹ ولے ای پاوہ کہ جنرل آک ہم اخر انسان ءُ مننگ کیک کہ خراب ءُ انسان ءُ۔ اوفک توپ و بمب افس کہ اوفتتون ہیت مف۔ او مسز پیزیز اخر نے انت ویل اس ہلکنے کہ نی کنے آ بسس، نا انت خیال نی انت اس کہ کریس ای اوفتے تپرہ۔ نا چناک تو کسکر نا دُو آن داسہ نی انتئے کنا چناتے چِر اٹ سلفنگ خواسہ۔ ای تو مست آن اَرغ ناتے جلانٹ، تینا وام تے تسنٹ۔
بلہ: (جِک سلک) ای نے خار تفرہ، نئے کنا دا است خواہی ئس۔ نن نا اَرغ نا بارواٹ اسہ جوان ءُ سوچ اس تخپنہ۔ ای نے آن بشخنداری خواوہ کہ کنا اُرا والاک نمے تنگ کرینو۔
(ہننگ آن مُست مزور و مارکو نا مون آ کاٹم ءِ سرفک۔)
لمہ: کل آن خراب انگا ہیت دادے کہ دا تینا مار نا خلنگ آن پد ہم داڑے بس۔ بندغ ہیت بھاز کیک ولے اوڑا عمل کم کپک۔ ایہن ہم ایتز نا برخلاف اسُل افٹ۔
مزور: (بھاز خار اٹی پائک) نی ایتز نا برخلاف اُس۔ انتئے کہ نی اخیر اسکان اونا ہچ کمک کتویس۔ انت دا اونا برخلاف اَلو۔ نی پاسہ کہ نی جنرل آتا برخلاف ہم افیس دا کل دروغ ءُ انتئے کہ نی اوفتا برخلاف اینو اسکان نن تون ہچ کمک کتویس۔ انت دا کمک اوفتون اف؟ ٹریسا! نی بے کنڈ ہلوک مننگ کپیسہ۔
مار: (اسہ وار تون اونا خڑک آ بریک) آئی جان! داڑان نے ہچ فائدہ دُو بفک۔ (ولدا چَک ءِ مزور نا کنڈ آ ہڑسک پائک) آئی توفک ءِ سندوخ اٹ بند کرے دا سوب آن کہ نن دادے ارفنگ کپن۔ آئی خدا نا پن آ دا توفک ءِ ننے ایت۔
لمہ: (ترند مریک) داڑان مون ءِ تینا مُر کر۔
مار: ای پیڈرو ماما تون ہننگ خواوہ۔ ای سلنگ ہُننگ کپرہ کہ کس اس ننے سور آنبار خلے، نی کنے جنگ آن توننگ کپیسہ۔ دن کہ نی کنے سگریٹ کشنگ آن توریسس۔ ہُر، آئی جان! فلبو و اندریا ہڑتوم آک جنگ کرسا شہید مسر۔ ای خواپرہ کہ خلق والاک کنے آ مخر، ملنڈ کیر۔
لمہ: ای چاوہ و دا ہم چاوہ کہ پائولا ہم ہرحال اٹ مش تیا ہننگ کن سنبرینگوک ءِ۔ مگہ دا مسخرہ اسے۔
مزور: دا مسخرہ اس اف۔
مار: انٹے توری لوری ءِ پاس کہ او کنا چنکا چوٹ آتے اتے۔ پیڈروماما! کان ای نے تون مش آ بننگ خواوہ۔
لمہ: آڑکن کن، نے الیپرہ۔ نے داڑے مروئی ءِ۔
مار: آخا، ای کاوہ انتئے کہ ایہن ہم نے کنے آن زیات یان دوست ءِ۔
لمہ: ای یان ءِ ہچ پاپرہ۔ اوکن کن مچھی ہلنگ کن ہنانے ولے ای نے ہننگ کن الیپرہ۔ (اونا خڑک کاہک، ہڑتوم آ دُو تے اونا لخ اٹی شاغک، پائک) کنا مار! بے شک نی سگریٹ کشہ، تینا باوہ نا آغوٹ اٹ مچھی ہل، ای نے ہچ پاپرہ۔
مار: کنے ہننگ کن موکل ایت۔
لمہ: آخا نے ہنداڑے رہینگوئی ءِ۔
مار: (تینے لمہ نا دُو تیان کشک) آخا ای امر کہ مرے کاوہ، ماما! زُو کر توفک ءِ ہرف۔
لمہ: ابو ءِ۔
(او مارکو ءِ توننگ کن گیگ کیک، ولنگ لنگ کریسہ گام ہرفک)
مار: آئی! نے انت مس؟
لمہ: نے انت ئس کہ کنے انت مس۔ نے تو ہنوئی ءِ نا لمہ تینا بے سہبی ءِ منا۔
مار: آئی جان! ای تو ہچ کتوٹ۔
لمہ: آخا نی بھاز کریس (نت ءِ تینا پلٌک)
مزور: ای نا نت تے مالش کیوہ۔
لمہ: ولے نی ہننگ خواسہ۔ کنا اُراغان ہن، نی کنا مار ءِ ورگڑیفیس۔ ہراڑان کہ او کنے دھکہ تِس۔ بد ٹِکہ نی کنے آن تندور نا گڈیکو اِرغ ءِ ہم پُلنگ خواسہ۔ نم اِرٹ اُرے کنے تمبہ ٹی تفبو ہنبو۔
مزور: با اے تینا تور۔
لمہ: یان اگہ گنوک سے ولے او تینا لمہ نا برخلاف زوراکی کپک، نئے کرینے۔ اگہ او داسا بس نمے ہڑتوم آتے زرا نا دیر اٹ ڈبیفک۔
( نا گمان او بش مریک، دن کہ اسہ وار تون اودے خیال اس برے، او دریچا نا پارہ غا دودینگک، او تینا لنگ انگا نت ءِ ہوش آن دیک، مارکو اونا نت نا پارہ غا ہُرک)
مار: آئی نا نَک جوان مسر؟
لمہ: (پیشن ہُرک) سما اف انت مس یان انا ڈ یوا لگوک خننگپک۔
مزور: جائی اونا ڈیوا خننگپک۔
(مارکو دریچہ غا کاہک، پیشن تمک ہُرک)
مار: جی آو ڈیوا خننگپک۔ کاوہ ہُروہ تے۔
(او کاہک)
مزور: مننگ کیک کہ او تینا آغوٹ ءِ پدی اتو ءِ۔
لمہ: ولے ای اونا ڈیوا ءِ خنپرہ۔
مزور: دانا انت مطلب ءِ؟
لمہ: کنے سما ءِ کہ انت اس مسنے۔ او ہمو شوم انا پارہ غا ہنو ءِ۔
مزور: دیر، ہمو مسڑکو نا پاسہ، ای تو پاوہ دُن اف۔
لمہ: ای پک پاننگ کیوہ کہ ہمو مسڑ اودے پدی خواہفو ءِ۔ جوزہ ٹی اتو ءِ۔ دا اسہ ڈٹ ڈَول اس ئسکہ۔ ہرادے کہ او جوڑ کریسس۔ او اسٹ اسٹ آ چندی ورناتے جنگ اکن مون تس۔ اونا خیال ای بے سما مروٹ۔ دا کل خونی ءُ۔ کل کل۔
مزور: (خارو ملنڈ نا اوار سوار ءُ وڑ اسے ٹی) ولے پادری ءِ چاوہ راہی کتنے۔
لمہ: دافتا است ہمو وخت اسکان پوڑو مننگ کپک تانکہ اوفک کل ءِ پڑ آ مون تفس۔
مزور: انت نا مطلب دادے کہ او جنگ اکن ہنو ءِ۔
لمہ: اوفک دانا خونیک ءُ ولے اوفک داڑان جوان افس۔ او ہم نن انا تہاری ٹی ہنا مننگ کیک داسہ ای اودے مدام خنپر۔
مزور: ٹریسا! ای نے اسُل سرپند متوٹ۔ نے انتئے عقل اف۔ نی اودے جنگ آن توننگ اُس۔ اوڑتون بیداد کننگ اُس۔ او گڑا امر نا منت وار مرو ءِ۔
لمہ: (ہندن ءُ حال اسے ٹی دن کہ او اف داڑے) اودے ای تین کن تو توٹ۔
مزور: نن کن جنگ کپبو۔ مطلب دادے کہ نن جنرل آتتون اسُل جنگ کپن۔
لمہ: اگہ او دن کرینے کنا منشا غان بیدس جنگ اکن ہنانے تو اوڑا خدا نا غضب نازل مرے۔ اوڑا بمباری کروک آ جہاز آک بمب بٹر، ٹینک آک اونا لاش انا زی آن گدرینگر۔ اونا ہچ ٹکر اس دُو بف تانکہ پین دے اس غریب اس جنرل آتا برخلاف جنگ کننگ نا جیرت کپ۔ ای اودے دا سوب آن ودی کتوٹ کہ او مشین گن اسے نا خیر آن تولے و اسہ پین بندغ اسے نا خون ءِ کے، جہان ٹی اگہ بے انصافی ارے تو اودے وخت اس ہم دا پاتنٹ کہ او بے انصافی نا برخلاف جنگ کے ای اوڑا تینا درگہ ءِ وخت اس ہم ملپرہ اگہ او پدی برے و پائے کہ او جنرل آتے بے سہب کرینے بننگ ءِ تو ای درگہ نا پد آن پاروٹ تے ای دن ءُ ہچ وَڑ بندغ اسے تینا اُراٹی پترینگ انگ کن الیپرہ ہرانا دُو تیا دتر نا لپ آک خلوک مریر۔ ای اودے تینا اُرا غان مُر ترفوٹ۔ نن کن مست آن است انا ٹھپی ٹوری ءُ لاش اس ایسوسر۔ ننا قسمت جوان اف۔ دا ہیت آتے ننے جنرل آتا سرسہبی آن مُست سرپند مروئی ءِ۔ ہرا بندغ زغم ہرفینے او زغم انا کمک اٹ خلنگانے۔
(ہیت ہیت و غڑاباش اس درگہ نا رہی آ بنا کیک، درگہ ملنگک و مسہ نیاڑی اُرانا تہٹی بریرہ ہرافتا دُوک سینہ غا تخوک مریرہ۔ اوفک کرار آ دیوال نا کمک اٹ جک سلرہ۔ یلہ انگا درگہ غان اِرا ماہی گیر دتر اٹ اسٹ یان انا لاش ءِ بادبان اٹ پیڑوک اتیرہ۔ اونا رند اٹ اسہ ہبکہ ءُ ورناس بریک۔ اونا دُوٹی یان انا ٹوپ ءِ۔ ماہی گیرک مڑدہ نا جون ءِ ڈغار آ تخرہ اسٹ نا تا دوٹی یان انا ڈیوا ءِ او وخت آ لمہ بے وس تسینگوک آتیانبار چپ تولوک ءِ۔ چنا نیاڑیک دعا کننگ ءُ۔ ماہی گیرک کرار آ مزور نا خف اٹ پارہ کہ یان اتون انت مسنے۔)
اولیکو ماہی گیر: اسہ مشین گن والو آغوٹ اس یان انا آغوٹ نا خڑک آ بس و اوفک مشین گن نا با ءِ یان انا آغوٹ آ ملار۔ جوان زرس مسک یان انا آغوٹ آ سم شلار۔ اوکان گڈ ہنار۔
لمہ: آخا دن مننگ کپک۔ دا اسہ ردینک اس مرو ءِ۔ او ہرا جنگ اکن ہناسس؟ او خالی مچھی ہلنگ کن ہناسس۔
(ماہی گیرک چپ کیرہ۔ لمہ نا است بڈینگک، شیف تمک۔ مزور اودے بڑزا ہرفک، لمہ مڑدہ غا شیف کیک تینے۔)
مزور: خیال کر اودے تکلیف رسینگک۔
لمہ: یان! ابو ءِ کن کن یان۔
(نیاڑی تا دعاک ترند مریرہ۔ نا گمان مرآن توپ آتا درامب دریمب بنا کیک۔)
لمہ: نی دادے بھلا سندوخ آ تولیٹفنگ کیسہ۔
(ماہی گیرک و مزور لاش ءِ ہرفرہ۔ بھلا سندوخ اسکان دیرہ۔ ہموڑے تخرہ۔ دعا کروک آ نیاڑی تا توار بڑزا مریک۔ لمہ تینا ایلو مار انا دوٹی ہلیک لاش اسکان تینا ساہ ءِ سر کیک۔)
مزور: (ماہی گیر آن ارّفک) دا تنیا ئس، پین ہچ مچھی ہلوک آتا آغوٹ خڑک اَلو؟
اولیکو ماہی گیر: اخر کس مفرو ءِ۔ (ایلو ماہی گیر نا پارہ غا اشارہ کیک) ولے دا کرک آ سلوک ئس۔
ارٹمیکو ماہی گیر: دشمن آک اوڑان ہچ سوج کتوس، بس سم کاری ءِ بنا کریر، ہنار۔ اونا ڈیوا آغوٹ اٹ تما۔
مزور: ولے اوفتے پک کروئ ئس کہ دا تو خالی اسہ مچھی ہلوک اسے ولدا خالی دُو ءِ۔
ایلو ماہی گیر: جی آو، اوفتے پک کروئی ئس۔ ولے۔۔۔
مزور: او ہم اوفتے ہچ پاتو۔ مطلب اوفتا مون اٹ سلتو؟
ارٹمیکو ماہی گیر: وخ کہ ای بنوسٹ یا خنوسٹ۔
(لمہ ہندا توپ آ ہُرک ہراکہ مارکو نا دوٹی ئس ہرادے کہ ماہی گیرک ایسوسر۔)
لمہ: دا کل ہندا ٹوپ انا قصور ءِ۔
اولیکو ماہی گیر: او امر؟
لمہ: دا اسہ گندہ ءُ ٹوپ اسے۔ دادے شرفدار آ بندغ آک بینپسہ۔
اولیکو ماہی گیر: ولے دانا مطلب دا اف کہ ہر اسٹ گندہ ٹوپ اس بینے اودے کسفر۔
لمہ: انتئے دُن مف، او اسہ انسان اسے و کھد کترو پراگندہ ءُ خازگ اسے ختم کننگ المی ءِ۔ (لمہ بے وس دعا کروک آ نیاڑی تتون بھاز مہذب ءُ وڑ اسے ٹی ہیر کرسا پارے) ای نمے آن خواست کیوہ کہ نم ہنبو، کنا ایلم کن تون ءِ۔ ای گڑاس کاریم کننگ خواوہ۔
(نیاڑیک کارہ)
اولیکو ماہی گیر: آغوٹ ءِ نن تفینن۔
(وخت اس کہ لمہ تنیا مریک تو او آغوٹ نا بادبان ءِ ہرفک، اونا پارہ غا خن تے سخت کیک۔)
لمہ: ای داڑان مست اسہ بیرک اس ہُراسٹ نی ایلو بیرک ءِ کنے تسس۔ (او اودے ہرفک، لاش انا زی آ شاغک۔ ہندا وخت آ مر آن توپ بمب آتا توار خڑک برسا کیک۔)
مار: (فریشان مریک) دا انت مننگ ءِ؟
مزور: کنے لگک کہ جنگ ہندانگ بننگ ءِ، کنے داکان ہنوئی ءِ۔
لمہ: (تندور نا پارہ غا کاہک) توفک ءِ ہرفس گڑا کاس۔ ہوزے! نی زُو سنبرینگ، اِرغ آک تیار ءُ۔
(ہندا وخت آ ہراتم کہ مزور توفک ءِ کشک۔ او تندور آن اِرغ آتے کشک۔ اوفتے پچ اسے ٹی پیڑک۔ او ہم اوفتتون اوار راہی مریک ومزور نا دُو آن توفک ءِ ہلیک و راہی مریک۔)
مار: آئی نی ہم نن تون بریسہ؟
لمہ: جی آو، یان انا خاطر آن۔
(ہر مسٹ آک پیش تمرہ۔)
دی بلوچستان پوسٹ : دا نوشت اٹ ساڑی ہیت و خیال آک نوشتوک نا جند ئنا ءُ، دی بلوچستان پوسٹ میڈیا نیٹ ورک نا دا ہیت آتے مَننگ الّمی اَف و نئے کن دا ادارہ نا پالیسی تا درشانی ءِ کیک۔
