پروفیسر عبداللہ جان جمالدینی – گل بنگلزئی
دی بلوچستان پوسٹ
خواجہ عبداللہ جان جمالدینی نا باروٹ ہمو وڑ اٹ کہ نوشتہ کننگ نا حقے ای ہمو حقے پورو کننگ نا لائخ تینے چائپرہ۔ ولے اُوڑان خڑک مننگ و شاگردی ٹی تہ شست سال مننگ نا سوب آن گِڑاس نوشتہ کیوہ۔
ای خواجہ تو 1955 نا مئی یا جون نا تُوٹی اولیکووار سردار بہادر خان بنگلزئی تون اوار مِلاٹ۔ کنا پیرہ میر مہیم خان ہم نن تو اَس۔ نن کہ نوائے وطن نا دفترا ہنان تو خواجہ جمالدینی و ایماندارا غلام محمد شاہوانی تُوسہ سُر کاریم کریرہ۔ ہمودے تیا بلوچستان نا یکو آ کالج کہ داسہ سائنس ڈگری کالج پاننگک داخلہ ہلکوسٹ۔ کنا دا اولیکو مِّلنگ، ہَمیشئی و شاگڑدی سے نا بنماس جوڑ مس۔ پدان ننا منہ سنگت دنکہ کا مریڈ عبدالحق، عبدالحمید کُرد، نور الدین بنگلزئی، اخبار نا دفترا ہنانہ یا گُڑا لٹ خانہ آ، پدان نن خننگ و ہیتاتے تا بننگ کن چلتن میڈیکل سٹور قندھاری بازار ہم ہنانہ۔ دا وڑ ای فورٹ سنڈیمن (ژوب) ٹی اسٹ یا تربت و مستونگ ٹی، اُوڑتون خط و کتابت جاری اس۔
وختس کہ او بلوچستان یونیورسٹی ٹی استاد جوڑ مس تو ننا توڷ و بش ودّا۔ او دفترا خواجہ غلام قادر لاشاری و کنتون اوڑدہ وخت نا زیا بسکہ۔ اُو وخت نا پابندی و کلاس نا ہلنگے بھاز الّمی چائسکہ۔
جمالدینی صاحب نا عُمر چاگڑد ءِ چاہنداری تننگ، روشن خیال کننگ، خواننگ و خوانفنگ، رُژن و رواداری نا سبخ تننگٹی گدرینگا۔ اُست ٹی تہ انسان دوستی و انسانی حقاتا ادا کننگ نا بھلو قدر اس ئسکہ۔ سیکولرازم نا قائل و مظلوم آ قوم آتا حقاتے تننگ نا خواہندار ئس۔ دروغ، دروہ، مُنافقت و جوفہ کروکاتے خوش کتوکہ۔ او بھاز بے مَر و وڈائی آن مُر اس۔ او مدام انسان دوستی، ایلمی رواداری و امن و ایمنی نا خواہندار ئس۔ جنگ جیڑہ مذہبی و لسانی آ تنک نظری آن پاکو اِنسان اس ئسکہ۔ اسے وار نا تہ اوڑدئی، عالمانہ ہیت آتا تہ بِننگ بندغ ءِ پارہ آتا یکا چکّاکہ۔ ای داغٹ ءِ سال تیٹی اُودے غُصہ کننگ یا خر مننگا خنتوٹ مُدام خوش تبی اٹ بیا بخیر کریکہ، تُولفیکہ و اگہ کاریمس تا مسکہ تو الّمی کریکہ تہ یا کس ءِ کاریم نا تہ کننگ کن پابند کریکہ۔ قدرت بھلو سینہ و صبر و سگ اس تسوسس تا۔
او خلقی، قبائلی و تین پہ تین نا جیڑہ آتے خوش کتوکہ۔ تینا خلق نا جیڑہ آتے ایسر کننگ کِن بھاز کوشست کرے ولے وختس کوشِس آتاتے سرسوبی ءِ خنتو تو خلق ءِ یلہ کرے۔ اونا جند سردار خیل آن ئس ولے سرداری، نوابی و ٹکری گِری ءِ بلوچ اُلس نا مونی ہننگ، شون ہلنگ کِن کُبین و خڷ اس چائسکہ۔
ننا غٹ نا دا معتبر آ اُستاد، علم ءِ نرینہ و نیاڑی تیکن الّمی چائسکہ۔ اونا پاننگ ئس کہ علم و فن ہر کس کن ءِ۔ چاگڑد ءِ بدل کننگ، شون تننگ اونا خواندہی نا گگُ و تہارمئی تے مر کننگ کن مار و مسڑ نا خواننگ الّمی ءِ۔ او چاگڑد نا ارتقائی حالت ٹی شون ہلنگے خواہاکہ، او لمئی آ بولی تیٹی علم دوئی کننگ نا وکیلی ءِ کیک انتیکہ داڑان بولی و ادب شون ہلیک، مُستی کائک۔ او اسکول، کالج و یونیورسٹی اسکا بیدس انگریزی آن، ایلو غٹ ءِ مضمون تے لمئی بولی تیٹ خوانفنگ خواہک۔ او شون حالی، خوش حالی، آسودئی و زند نا جُہد ٹی مونی دروکا عنصَر آتے تعلیم تون گنڈک۔
شرفمندا خواجہ تینا جند ٹی انجمن اس ئسکہ۔ او عالمانہ ہیتاتے تینا بھاز آسانو زبان سے اٹ کرار و آرام اٹ کریکہ۔ اونا دوست و چائندار آک اسُل بھاز ءُ۔ ایلو صوبہ آتیان بروکا ترقی پسند، روشن خیال و انسان دوست آ ادیب و شاعر آک وختس کہ داڑے بُسرہ تو خننگ کِن تہ الّمی تینے سر کریرہ۔ اندا خیال آک اودے ملک عثمان کاسی تون اوار لاہور نا شاہی قلعہ و کوئٹہ نا قلی کیمپ آتا دڑد آتا گواچی کریر۔ دا مُلک آن پیشن دنکہ برطانیہ، سویڈن و یورپ نا بھاز انگا تعلیمی آ ادارہ آک ادب و علم دوستی نا تا سوب آن بٹنگارہ۔
پروفیسر جمالدینی ءِ خوانندہ گل تون بھلو مہر اس ئسکہ۔ او ہر اسٹ تون خوش تبی اٹ اوڑدئی کریکہ۔ او بلوچستان یونیورسٹی نا جوان خوانفوکا اُستاد آتیان اسے اُستاد اس ئسکہ۔ خوانوکا ورناک مُدام گیڈ کریسہ پوہنداری ہلکرہ اُوڑان۔
بلوچی بولی و ادب نا زی آ کاریم کروکا سویڈن نا کارینہ جہانی و جاپان نا اِرا خوانوکاک ہم شاگردی ٹی تہ ئسر۔ مُدام خواہشت تہ اس کہ علم و چائست ے تینا خوانوک آتے اسکا رسیفے ولے پدان جان دروہا تہ۔ کنا خیالے کہ خواجہ عبداللہ جان جمالدینی تینا نیک و جوان انگا اِرادہ آتے اُلس اسکا رسیفنگ ئٹی سرسوب مس۔
او بلوچی و براہوئی بولی تون اوار پشتو و ایلو بولی تا شون ہلنگ کن بھلو کوشست اس کرے۔ اونا جند و سنگتاک تہ بلوچی نا متکنا شاعر آتا شاعری و ادبی آ مڈی نا پٹ و پول ءِ کریسہ زمانہ نا ناروائی آن بچفیر۔ او بلوچی اُردو و براہوئی ٹی بھاز نوشتہ کرینے۔ بلوچی اکیڈمی نا جوڑ کروکا تا سرخیل ئس۔
کنے دا پاننگ ٹی ہچو تل ول اس اف کہ جمالدینی صاحب توڷ و بش، اخلاق، ماخولی، نیک نیتی و روشن خیالی اٹ ہرا ہد آ کہ سر مس، بلوچستان نا بھاتی تیان کم بندغ ہمو ہد اسکا سر مسنو۔
دی بلوچستان پوسٹ : دا نوشت اٹ ساڑی ہیت و خیال آک نوشتوک نا جند ئنا ءُ، دی بلوچستان پوسٹ میڈیا نیٹ ورک نا دا ہیت آتے مَننگ الّمی اَف و نئے کن دا ادارہ نا پالیسی تا درشانی ءِ کیک۔
