بدار سُرمگیں گلزمین ءَ مہ روت
نبشتہ کار : ریاض بلوچ
دی بلوچستان پوسٹ
بقولِ شہید واجہ صبا دشتیاری “بلوچ اگاں وتی بلوچی ءَ پا جوانی پد بجنت ءُ در ببارت ءُ بزوریت بزاں آہی وتی گُلامی ءَ دیمپا آجوئی ءَ وتی نیم پند ءَ چہ گیش ءِ سپر بُریتگ أو منزل نزیک کتگ”. مستریں بد بہتی ایش انت کہ ما وتی راجی پجّار ءَ چہ شموشکار بوان آں ، وتی راجی زانت ءَ چہ زبہر بوانیں. وتی زمین ، وتی زبان ، وتی دود ربیدگ ءِ ارزشت بیھال کتگ انت اگاں ما پا جوانی ءَ سرپد بوتین ءِ کہ ما چے قدر قیمتی یں زمین ءِ ھُدابند یں گڈا بلکہ ما چو پا ھلو ھالو دژمن ءَ نہ بکشاتگ ات أو ایمن نہ نشتگ تیں. مارا اگاں وتی زُبان ءِ ارزشت پا راستی سما بوتیں او مارا سما بوتیں کہ زبان بید ھبر کنگ ءُ نویسگ ءَ گار بیت او زبان ءِ گار بوگا گوں مے ہست ءُ گؤست گار و گمسار بیت گڈا بلکہ ما کمو جیڑیت یں او پا زبان ءِ رکھینگ ءَ جہد کتیں.
بلوچ گُلزمین ءِ سرا مُدام دری کَوزہ گیرانی نزر سک بوتگ أو وہد وہد ءِ سرا اُرش اِش کتگ. پرچا کہ بلوچ گُلزمین یک اہمیں جغرافیائی ارزشت ءِ داریت. بلے گؤست ءَ کہ وانے یا گیدی کسّہ آں ءُ شعر آں کہ گوشدار ءِ گڈا نبشتہ کار یا شاعر ہما بلوچ پسّگاں ساڈائیت کہ پا گُلزمین ءِ پاہازگ ءَ نُـگرہیں سر اش ندر کتگ انت.
بلوچ ءِ زمین ءَ سالے چاریں موسم ہر یک کنڈ یا پا وڈ برجم بنت و رونت. بلوچستان ءَ کشت و کشاری زمین ہم بازنت و سک زرخیز انت. بلوچستان ءَ ترا ہرچ کسمے نیوگ و سبزی دست کپیت. گُشنت بلوچستان گیش ناہ پیداگ کنوک یں ملکانی رَم ءَ ھشتمی نمبر انت . بلوچستان ءَ انچیں کور و کیلگ است انت کہ سالانی سال وتی اندر ءَ آپ دارنت.
بلوچ گُلزمین ءَ معدنی گواچن ءِ گنج ہم بازنت چُش کہ گیس، سہر، کوئلہ، سنگ مر مر، کرومائیٹ، جپسم، نگرہ، تلاہ، آسن وغیرہ وغیرہ کے بے ھساب انت کہ دگنیائے مزن مزنیں زلورت آنی پورایتی ءَ کنگا انت ، کَوزہ گیریں ریاست پاکستان ءَ اشانی سودا گوں ڈنی ملکانی مزن مزنیں کمپنی آں جتگ.
صد آں میل بلوچ ءِ زِر انت چہ کُلانچی ءَ بگر داں ہُرمز ءِ آبنا گاہ آں، گوادر و چاہبار ءِ بندرات وسط ایشیا، مڈل ایسٹ ءُ یورپ ءِ میان ءَ سوداگری مستریں در ءُ کلیت انت. چہ بلوچ ءِ زِر ءَ دگنیائے تیلی پیداوار ءِ سہ یک (سے بہر) ہمروچ گوزیت ءُ عالمی منڈیاں روت. بلوچ زِر ءَ ماھیگ ءِ قیمتی یں نسل دستیاب انت کہ پاکستان و ایران گرگ و عالمی منڈی یاں پہ گرانیں نہاد ءَ بہا کنگا انت.
دگنیائے سیر تریں گُلزمینءِ واھُند پہ چنڈ ءِ نان ءَ ہزار لوگ ءُ در گول انت، درانڈیھ انت پا روزگار ءِ شوہاز ءَ، مرچی بلوچ آنی آبادی ءِ یک مستریں بہر ءِ چہ ملکا ڈن زند گوازینگا انت.
پاکستانی ریاست ءَ پہ بلوچ ءِ چُک چینی ءَ آستونک لانچیتگ انت ہمروچ مئے جوان آں چو گُربگ ءَ چانپیت و بارت، کُشیت و جنگل آں دور دَنت، پرچا کہ دژمن ءَ بس مئے زِر، زمین ءُ آہی اندر ءِ گواچن پکارنت.
تاریخ گواہ انت کہ بلوچ ءَ دری کَوزہ کدی قبول نکوتگ او نکنت ءِ ، بلوچ راج ءَ مدام دری زوراک ءِ زُلم ءُ زیادتی آنی دیما وتی گُلزمین ءُ پجار پانک جتگ. بلوچ ءَ مرچی ہم اے پیسلہ کتگ کہ وتی پجار ءَ چہ پنجاپ ءُ گجر ءِ ہون واریں رستراں رکھینیت. پرچا کہ بلوچ ءَ اے سبق در برتگ کہ اگاں آ مرچی اے جنگ ءَ باجو بوت گڈا آہی آؤکیں پدریچ چہ آہی گنتریں گُلامی ءِ زند ءِ آماچ بیت.
بایدیں کہ ہر یک بلوچ ءِ پا سُرمگیں گلزمین ءِ رکھینگ ءَ وتی آؤکیں پدریچ ءَ چہ گُلامی ءِ زند ءَ در کنگا وتی وتی بساط ءِ مطابق ءَ اے جُنز ءَ وتی بہر ءَ اَوار بکنت.
“جنگ اے واستہ مکن کہ تو اے جنگ ءَ آسر کنے یا تو اشی ءَ پا منزل یا سر کنے، بلے جنگ اے واستہ بکن کہ اے جنگ ءِ توکا تئی گون بؤگ الّمی انت اے تئی جنگ انت او ترا کنگ کپیت. جنگ اے واستہ بکن کہ اے جنگ پا تئی پشپداں کمو کمتر پشت بکپیت”.
بلوچ سیاست و مزاہمت ءَ اَوار رہشون ءُ جہدکار آں تپاکی ءِ سکین بدے، پرچا کہ جُنز ءِ مُھکمی بلوچ گُلزمین ءِ آجوئی ءِ مستاگ انت. بلوچ ءِ ھلاپ ءَ آہی دژمن ہرچ صف ءَ یکجاہ بوتگ ہمروچ نوکیں پندل سازگا انت.
من گُشاں وہد چہ دستا نشوتگ انگہ ، وہد پدا اتکگ ، دگنیائے بدل بؤکیں سیاسی جاور آنی بدلی آں سرپد بو ، دگنیا ءَ جوڈ بؤکیں نوکیں پالیسی آں بہ پہم، نوکیں دوست پہ وت جوڈ کن. دگنیا ءَ اے سرپد بکن کہ یک آجو ءُ وت واکیں بلوچستان ءِ دگنیا و خطہ ءِ امن ءُ ایمنی ءِ ضمانت بیت.
دی بلوچستان پوسٹ : اے نبشتانک ءِ تہا درشتان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ۓ جندءِ گنت، الم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منوک بہ بیت یا اگں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔
