گمو – سکی ساوڑ بلوچ

گمو

نبشتہ کار: سکی ساوڑ بلوچ

دی بلوچستان پوسٹ

اولی رند ءَ بزاں 2017 ءَ من آئی ءَ را ماں کراچی مزن شھدربرجاہ( یونیورسٹی) ءَ دیست کہ آ کلاس ءِ دپ ءَ ایوک ءَ نشتگ اَت ءُ بیگے کَش ءَ ایر اَت ئِے، کتابے دست ءَ اِت ئِے، ملور ملور ءَ نشتگ اَت باریں چے جیڑگ ءَ اَت، اینچو سما بوت کہ مزنیں پگرے ءِ تہ ءَ اوژنا کنان اِنت،وھدے منی سنگت ءَ آئی ءَ را دیست گڑا کرّ ءَ ئِے شُت ءُ گْوشت ئِے” گمو تو پِلانی ( ھمد ءَ سنگت ءَ دگہ یکے ءِ نام گپت بلے نوں من ءَ ھیال نہ بیت) کج اِنت کہ تو ایوک ءَ نشتگ ئے”؟

آئی ءَ پسّو دات” نہ زان آں باریں انگت گِندگ بوگ ءَ نہ اِنت”.
اولی بر ءَ من آئی ءَ را گوں مھروانی ءَ ءُ گپ ءُ تران ءَ دیست من زانت کہ یک گریب ءُ وانندھیں نودربرے، پیسر ءَ ناں من گمو ءِ نام اِشکرتگ اَت ناں دیستگ اَت، بلے پد ءَ من چہ آ سنگت ءَ اے جُست ھم نہ کرت کہ گمو کے اِنت؟

ما مزن شھدربرجاہ ءَ تر ءُ گردے کرت ءُ پد ءَ واتر بوت ایں، وھد گْوزان بوت ءُ یکروچے من چاگردی رسانکدار ءَ کارمرز کنگ ءَ اِت داں اکسے منی دیم ءَ گْوست ءُ من دیست داں اے ھما نودربر اِنت کہ من ماں مزن شھدربرجاہ ءَ دیستگ، من ھمے وھد ءَ سنگتی دزبندی یے( فرینڈ ریکوسٹے) روان دات ءُ آئی ءِ شنگ کرتگیں پوسٹانی چارگ ءَ لگ اِت آں داں من ءَ آئی ءِ میتگ ءُ آئی ءِ کُل جھد ءُ جپاکشی منی دیم ءَ گْوزان بوت اَنت کہ آئی ءَ یک چاگردے روژنائی ءِ نیمگ ءَ رھادگ کرتگ ، میتگ ءِ گْونڈوانی اکس من دیست اَنت ھمے مھروان ءِ دیم ءَ نشتگ ءُ وانگ ءَ اِت اَنت، داں دل سک باز وش بوت کہ یک بیست سالی جنکوئیں نودربرے ءُ پد ءَ یک ادارھے پَچ کرتگ ءُ میتگ ءِ زھگاناں ءَ ٹیوشن وانینگ ءَ اِنت.

ھما روچ ءَ من آئی ءِ سر ءَ سان( متاثر) بوت آں ءُ ھمے وھد ءَ منی دپ ءَ ھمے گال در اَھت بانک تئی جھد ءَ سلام اِنت، منی دل ءَ مدام ھمے گْوشت باریں اے وڑیں راجدوستیں انسان ءَ گوں یکبرے پد ءَ کدی گِند ءُ نندے بیت؟
وھد گوں وتی گاماں جنزان اَت، ھر وھد ءَ کہ آئی ءِ پوسٹے منی دیم ءَ گْوست داں آئی ءِ درستیں پوسٹ چاگرد ءِ بزگی ءُ پدمنتگیانی سر ءَ اِت اَنت ءُ داں روچ ء مروچی ھم ھمے وڑ ءَ اَنت، یکبرے پد ءَ مئے گند ءُ نندے بوت گڑا من گیش آئی ءَ را سرپد بوگ ءِ جھد کرت بلے منی وڑیں نابزانتے ءِ واستا مزن پگرانی سرپد بوگ زمین ءُ آزمان ءِ میان ءِ سپر کنگ اِنت، آئی ءَ را وتی کورس ءِ کتاباں ابید جنزل کتاب ئِے ھم گون اَت، ھمے وھد ءَ من کمو پوہ بوت آں اگاں آ مروچی وتی چاگرد ءِ دیمروی ءِ واستا جھد ءَ اِنت گڑا آ ھمے کتابانی برورد اِنت کہ آئی ءَ راجدوستے جوڑ کرتگ ءُ چاگرد ءِ دیمروی ءِ سکین ئِے داتگ.

گمو ءِ یک مزنیں شری یے ایش اِنت کدی مگروے نہ اِنت ءُ داں روچ ء مروچی ھم ھما وڑیں مھروانے، کدی وتی گَلایگ ءُ ستاہ ءَ نہ کنت کہ من نودربر وانینگ ءَ آں یا من مزنیں کردے ادا کنگ ءَ آں، من اے کار ءَ کنگ ءَ آں یا من آ کار ءَ کنگ ءَ آں، اناں آ چہ وت گلایگ ءَ سک دور اِنت.

یک روچے من پیسبک ءِ مسنجر ءَ کلوھے راہ دات کہ ھال ءُ اھوالے کن آں ءُ لھتیں کتاب ئِے ھم لوٹ آں،ھما روچ ءَ پد منی ءُ آئی ءِ ھال ءُ اھوال بندات بوت، آئی ءَ من ءَ باز کتاب ءِ وانگ ءِ سکین دات، بلے من کتاب وانگ ءِ لھتیں گپ گوشداشت ءُ لھتیں چہ دومی گوش ءَ آجو کنان بوت آں، آئی ءِ ءُ ایدگہ مھروانیں سنگتانی سر ءُ سوجاں من ءَ کتاب ءِ وانگ ءِ نیمگ ءَ آران کرت، اگاں مروچی من دو کتاب ونتگ یا وانگ ءَ آں منی ھیال ءَ اے ھمے وڑیں سنگتانی سر ءُ سوجانی گِشتگیں چِنال اَنت.

من یکرندے چہ آئی ءَ جُست کرت” آ کجام درد اِنت کہ ترا اے اُمر ءَ یک مزنیں باریں کوپگاں داتگ”؟

آ یکبرے کمو ملور بوت ءُ پد ءَ پسو ئِے دات” کجام درد ءُ بزگیاں بہ گْوش آں، اے درد ءُ بزگی من ءَ چہ کسانی ءَ گون اَنت ءُ پیداک آں، ھمے درد اَنت کہ مروچی من شپ ءُ روچ جھد کنگ ءَ آں دانکہ منی چاگرد دیمروی بہ کنت، کمو بے تواری ءَ پد آئی ءَ کسہ آؤرت” من کسان اِت آں،ٹیوشن سنٹر ءَ داکلی زُرت برے من ءَ زر ھست اَت ءُ برے نیست اَت گڑا ھما روچاں منی تہ ءَ یک درد ءُ جزبگے ودی بوت کہ من شپ ءُ روچ جھد کن آں ءُ پد ءَ وتی چاگرد ءِ گْونڈواں مپت ءَ وانین آں،مروچی منی ھما واھگ سرجم اِنت کہ شش سال اِنت کہ ما وتی میتگ ءَ ٹکری ایجوکیشن سنٹر ءِ نام ءَ سنٹرے پچ کرتگ ءُ 300 سے سد نودربر ءَ گیش مپت ءَ وانینگ ءَ ایں ،مروچی من ھما سنٹر ءِ کارمستر آں،وھدے من اے گْونڈواں گند آں داں دل سک باز وش بیت ءُ من زان آں مئے جھد زاوال نہ بیت ءُ الّم ھمے گْونڈو مزن بنت پہ وتی چاگرد ءُ راج ءِ واستا کردے ادا کن اَنت، ما اے ھاتر ءَ گْونڈو مپت ءَ وانین ایں کہ مئے میتگ ءِ مردم گیش گریب ءُ تنگ دست اَنت ءُ دریا ورد اَنت، آوانی سے وھد ءِ نان باریں در کیت یا ناں، اگاں ما زر بگر ایں بوت کنت دو سد نودربر ءَ گیش نودربر ونت کرت مہ کنت ءُ چہ وانگ ءَ گِستا بہ بنت، اے وڑی مارا شات نہ بیت کہ ما وتی میتگ ءِ نودربراں پہ دو سد کلدار ءَ اِلم ءِ پِڑ ءَ دور بہ کن ایں.
مئے جھد پہ زر ءَ نہ اِنت مئے جھد ھمیش اِنت مئے چاگرد دیمروی بہ کنت، پرچاکہ مئے وڑیں نودربرانی پرز اِنت کہ ما پہ وتی چاگرد ءُ راج ءِ واستا جھد بہ کن ایں، باز مردم ھمے گْوش اِیت سرکار مارا کمک نہ کنت پمیشکا ما پُشت ءَ کپتگ ایں، من گْوش آں اے یک نیمونے ھاں سرکار ءِ کمک الّمی اِنت بلے چاگرد ءِ ورنا ءُ وانندیں مردمانی سر ءَ ھم پرز اِنت کہ سرکار ءِ کمک ءَ گیش وتی نزوریں کوپگانی سر ءَ بیسہ بہ کن اَنت، مروچی کہ من وتی چاگرد ءِ نودرانی سوچ ءُ جھد ءَ گند آں داں من پُر اُمید آں روچے نا روچے ما الّم سوبمند بہ ایں ءُ مئے جھد ءُ جپا زوال نہ بنت.

وھدے کہ من آئی ءِ اے مزن پگری ءُ دور سوچی دیست داں من ءَ آئی ءِ ھمے سوچ ءَ گیش وتی نیمگ ءَ ودینگ ءِ سکین دات، چوناھا من ءَ اے وڑیں مردم سک دوست بیت ءُ من آواناں دلبڈی دے آں( چوناھا من پرشتگیں انسانے آں بلے دومی مردم ءَ را دلبڈی الّم دے آں) .

ھما روچ ءَ پد من گموار بلوچ ءَ را گمو ءِ نام ءَ توار کرت ءُ کنگ ءَ آں پرچاکہ گمو یک گموارے، برے برے من جیڑ آں کہ واجہ شپی بلوچ ءُ ماس رزیہ ءَ زاناں واب ءَ بشارت اھتگ کہ شمارا جنکے بیت کہ آئی ءِ نام ءَ گموار بہ کن اِت؟ بوت کنت انچوش اِنت بلے من چہ گمو ءَ جُست کرت گمو تئی نام پرچاکہ گموار کنگ بوتگ”؟

گڑا آئی ءَ پسّو دات” وھدے کہ منی پیرک چہ کوڑھیں دنیا ءَ یلہ کنت گڑا منی ماس سک پریشان بیت، پیرک ءِ بیرانی ءِ سیمی روچ ءَ من ودی بہ آں گڑا ماس منی نام ءَ گموار کنت”.

من گْوش آں مروچی گمو ایوک ءَ وتی گِس والایانی نہ اِنت بلکیں راج ءِ گموار انت، من گْوش آں واجہ شپی بلوچ ءُ ماس رزیہ ناں بلکیں ماری پور ءِ سرجمیں مردم وش بھت اَنت کہ آوانی میتگ ءَ گمو نامیں بلوچے ودی بوتگ ءُ آ وتی میتگ ءَ چہ تھاری ءَ درکنگ ءِ واستا گوں وتی ھمراھاں جھد کنگ ءَ اِنت.

من گمو ءِ گِس ءِ مردمانی پگر ءَ سلام کن آں کہ آ گوں گمو ءِ کاراں ھمگرنچ اَنت ءُ گیش جھد کنگ ءِ سکین ءَ ئِے دیگ ءَ اَنت، اگاں آ مروچی پہ چاگرد ءَ یک بلاھیں جھدے کنگ ءَ اِنت گڑا اے آئی ءِ گِس ءِ مردمانی مزن پگری اِنت.

باید اِنت ما گمو ءِ وڑیں روژنا پگریں نودربرانی مدام کمک ءُ دلبڈی ءَ ساڑی بہ بہ ایں ءُ وتی چاگرد ءِ تہ ءَ یک بدلی یے بیار ایں دانکہ مئے چاگرد چہ تھاری ءَ در بئیت ءُ روژنائی یے ءَ رھادگ بہ بیت، پرچاکہ چاگرد ءُ راج ءِ دیمروی ءِ واستا آئی ءِ جند ءِ پرزند بنت ، اگاں چاگرد ءِ پرزنداناں وتی سُد ءُ سما مہ بوت گڑا آ چاگرد کدی دیمروی نہ کنت ءُ ھما چاگرد ءَ را تھاری گوں آئی ءِ پرزنداں ھوار ایر بارت ءُ ھلاس کنت.

گمو تئی جھد ءَ را ءُ تئی مزن پگری ءَ سلام اِنت.