سنج بستگیں واب
(چارمی بھر)
ھلیل بلوچ
تْرانگ
بیگاہ ءِ وھد اِنت۔ من، ساچان ءُ آسپ چہ لسبیلہ یونیورسٹی اوتھل ءِ مزنیں دروازگ ءَ دَر کپتیں۔ ھمد ءَ ساچان ءَ گْوشت: “منی اَکس یے بہ کَشّ۔” من وتی موبائل ءِ تہا آئی ءِ اَکسے کشّ اِت۔ مئے دیم ءَ شال ءُ کراچی ءِ یکجاہ کنوکیں شاہ راہ زاھِر اَت۔ شاہ راہ ءِ سرا گاڑیانی ڈیرّ ءُ ڈارّ اِنت۔
ما لھتیں اَکس ھواری ءَ کشّ اِت ءُ شاہ راہ ءِ سرا پہ رکشہ ءِ ودار ءَ اوشتاتیں۔
بَس یے چہ مئے کَش ءَ گْوست کہ پُشت ءِ نبشتہ اَت “کراچی۔۔۔ ٹو۔۔۔ پنجگور”۔ بَس شُت ءُ مھراج ہوٹل ءِ دیم ءَ اوشتات۔ ساچان ءِ چمّ بَس ءَ جنوک اَنت۔
ھمے وھد ءَ رکشہ یے اَتک ءُ مئے کش ءَ اوشتات۔ “داں بازار ءَ چنچو کلدار گِر ئے؟” من جُست کُت
“چنچو کَس اِت؟”
“سئے۔۔۔ سئے مردُم ءِ چنچو گِرئے؟” من جُست کُت
“پنجاہ کَلدار۔” آئی ءَ گْوشت
گُڈّی ءَ من 30 کَلدار ءَ مَرد ٹہینت ءُ سنگتانی نیمگ ءَ چارِت۔ ساچان ءِ چمّ انگت ہوٹل ءِ دیم ءِ اوشتاتگیں پنجگُور ءِ بَس ءَ جنوک اَنت۔ من توار دات “بیا رَویں دیر بیت۔”
ساچان ءَ گْوشت: “مرچی بازار ءَ نہ رویں، مھراج ہوٹل ءَ رویں، پنجگور ءِ بس اوشتاتگ۔”
“پنجگور ءِ بس ءَ گوں مارا چے کار؟” آسپ جُست کُت
“پنجگُور ءِ بَس ءَ سکّیں ڈولداریں جِنِکّ سْوار بیت، مردُم جِنِکّے چاریت وتی چمّاں رُژنا کَنت۔” ساچان ءَ درّائینت
“اڑے پنجگوریانی وَس منا نیست، اِیشاں مارا گِپت مئے جِند ءَ گاینت۔” آسپ ءَ پسّو دات
من چارِت سنگت مانگیشتگ اَنت گُڑا من نْیام ءَ دَور کُت ءُ گْوشت: “شرّ اِنت اگاں تو گْوشئے مھراج ءَ رَویں، گُڑا چاہ ءِ زَرّاں تو بدئے۔” ساچان پہ زَرّ ءِ دیگ ءَ رازیگ بُوت۔ ما شُتیں ہوٹل ءِ دیم ءَ کُرشیانی سرا نِشتیں۔
آسپ ءُ ساچان جنکّانی سرا گَپ کنگ ءَ اَنت ءُ من بے توار ءَ نشتگ ءُ چاہ ءِ کوپ یے منی دَست ءَ اِنت ءُ ھیالانی دُنیا ءَ بال کنگ ءَ آں۔ ہوٹل ءَ نندوکیں دْرستیں مردُم گوں وتا دلگوش اِت اَنت۔
آسپ ءَ منا سْروشکے جَت۔ من جہہ سُرت آں ءُ آئی ءِ نیمگ ءَ پہ اجکّہی چارِت۔ آئی ءَ وتی دَست جِنکّے ءِ نیمگ ءَ شہار دات ءُ گْوشت: “اے جنکّ ءِ ڈیلّ ءُ بالاد ءَ بچار ءُ ھما جنکّ ءِ اَکس کہ تئی کیسّگ ءَ اِنت ھمائی ڈیلّ ءُ بالاد یک وڑا نہ اَنت۔۔۔ یک دومی ءِ چھرگ ءَ نہ دینت۔”
اے گَپّ ءِ اِشکُنگ ءَ گوں من ماھَل ءِ تْرانگ ءَ کَپت آں، دِل ءِ تہا یک واھِشت یے پیداک بُوت “اے پنجگور ءِ بس ءِ بدل ءَ ھاران ءِ بس بوتیں ءُ اے جنکّ ءِ بدل ءَ ماھَل بوتیں چوں شرّ اَت۔”
من نِشتگ آں کہ ھاران ءِ بس ھم کئیت ءُ ھمد ءَ بریک کَنت۔ مردُم ءِ ایر کَپان بَنت۔ من ھیران باں کہ ھاران ءِ بس ءَ پیسر ءَ ھچبر اِدا نہ داشتگ گُڑا مرچی چون اوشتات۔ منی چمّ بس ءَ جنوک اَنت ءُ چارگ ءَ آں کہ کئے کئے ایر کپیت۔ اناگت ءَ بس ءِ دروازگ ءِ دَپ ءَ ماھَل زاھِر بیت، منا وتی چمّانی سرا بھیسہ نہ کَنت، من وتی چمّاں پلپٹیناں ءُ چاراں۔ “ھَو ماھَل اِنت۔”
ماھَل چہ بَس ءَ ایر کپیت ءُ بچکندان ءَ منی نیمگ ءَ کئیت۔ من چہ گَل ءَ بال باں ءُ چہ کُرشی ءَ پاد کایاں ماھَل ءِ نیمگ ءَ رَوَگ بندات کناں۔ بَلے شُت نہ کناں۔ ھمے وھد ءَ یک توارے منی گوشاں کپیت: “ماھَل! بیا گاڑی رَوَگ ءَ اِنت۔”
ماھَل واتر بیت پہ بَس ءِ نیمگ ءَ من چاراں بَس ءِ دروازگ ءَ بیرگیر اوشتاتگ۔
زمین چَنڈ
ھَور سکّ گْوارگ ءَ اِنت۔ سجئیں زمین نمب اِنت۔ من ءُ دِگہ یازدہ سنگت تلارے ءِ چیر ءَ نشتگ ایں۔ ما ھمے ودار ءَ ایں کہ کَد ھَور بَسّ کنت ءُ جمبر شِنگ ءُ شانگ بنت گُڑا ما وتی سَپَر ءَ بندات کنیں۔ بلے ھَور بَسّ کنگ ءِ وڑا نہ اَت۔ کامران نماز وانگ ءَ اِنت۔
ھمے وھد ءَ سمیر چہ ڈنّ ءَ کُوکار کَنت گْوشیت: “چہ تلار ءِ چیر ءَ دَر بیا اِت، تلار چنڈگ ءَ اِنت۔”
سمیر ءِ گَپّ ءِ اِشکُنگ ءَ گوں ما دْرست دْرک کنان ءَ چہ تَلار ءِ چیر ءَ در کپیں۔ ھر کَس پہ وتی دیم تچگ بندات کَنت۔ من ھم تچگ بندات کناں۔ ھمے وھد ءَ سنگتے ءِ توار گوشاں کپیت
“زلزلہ بَیَگ ءَ اِنت۔” تَچگ ءِ تَہا من تَلاری کوہ ءِ نیمگ ءَ چکّ جناں چاراں، سِنگ ءُ ڈوک چہ بُرز ءَ لیٹ گِرَگ ءَ اَنت۔ بازیں سِنگے منی کَش ءَ کپیت ءُ لھتیں سِنگ منی پاداں لگّیت۔ من ھَیال کناں۔ “شُگر اِنت کہ پاداں لگّگ ءَ اَنت، سَرگ ءَ نہ لگّگ ءَ اَنت۔”
تَچگ ءِ تہا من دَمکے سر باں۔ یک دُکانے پچ اِنت۔ بَلے اودا کَس نیست۔ منا انچو گُمان بیت کہ “اے دُکان مئیگ اِنت۔۔۔ منی جِندئیگ اِنت۔”
من دُکان نِشتگ آں سودائی کنگ ءَ آں۔ ماھَل پہ سامان ءِ زُورگ ءَ کئیت۔
ماھَل وتی ھاترا سامان زُورگ ءَ اِنت۔ منی چمّ ماھَل ءَ جنوک اَنت۔ دِل ءِ تہا ھمے گْوشاں کہ “مرچی ماھَل ھر چی زُوریت من زَرّ نہ زُوراں۔”
ماھَل برے یک چیزے زُوریت ءُ ٹیبل ءِ سرا ایر کَنت۔ منی نیمگ ءَ چاریت ءُ بچکندیت۔
اناگت ءَ مردینی توارے منی گوشاں کپیت: “ترا چے زلورت اِنت؟” من وتی پُشتی نیمگ ءَ دیم ءَ ترّیناں چاراں بیرگیر اوشتاتگ۔ من ھیران باں کہ بیرگیر اِدا پرچا اَتکگ۔
من کمّو جیڑاں پدا گُڑا سرپد باں کہ اے منی دُکان نا بیرگیر ءِ دُکان اِنت۔ من تچگ بندات کناں۔ چہ دُکان ءَ دَر کَپگ ءِ وھد ءَ منی راستیں کوپگ تْرند ءَ تْرند دُکان ءِ دروازگ ءَ لگّ ایت۔ من کَپ آں۔ دُکان ءِ دروازگ منی سرا کپیت ءُ دُکان ڈران بیت، ھِشت لیٹ وران ءَ منی سرا کپاں بنت۔
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہا درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ئے جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔
