آزمانک
جنجال
نبشتہ کار: سخی بلوچ
دی بلوچستان پوسٹ
جنجال یک انچیں شومیں مرد ئے اَت کہ ھر کس اَچ جنجال ءَ بیزار اَت اگاں جنجال میتَگ ءِ کُجام گِس ءَ نان ءِ گِرگ ءَ شُتیں مَردُماں جنجال ءَ نان پہ مِھر نہ داتگ اَت بلکیں پہ تُرس نان داتگ پرچہ کہ مَردُم جنجال ءِ کار ءُ کار پداں سرپد اَت اَنت ءُ مکلوک اَچ جنجال ءَ سک بیزار اَت اَنت ۔
دگنیا یے توک ءَ کُجام سِلکاری ءُ نشہءِ بوتیں جنجال وتی دست ماں کُرتگ میتَگءِ مردُمانی دلانی توکءَ اَچ جنجال ءَ چے کُچکانی کدر گیشتر اَت بلے مردُمان پہ تُرس جنجال ءَ نان ءُ آپ داتگ اگاں کُجام مردُم ءَ جنجال ءَ بد ءُ رد بُکُتیں گُڑاں الّم جنجال ھما مردُم تاوان داتگ پرچہ کہ جنجال مُدام ھمے جُھد ءَ اَت کہ میتَگ ءِ بادشاہ من بہ باں بے منی جُستءَ کس گاماں دو گام مکنت مردم منی مُھتاج بہ بنت جنجال یک بے ماس ءُ گہاری َات نہ ماس ءُ گہار ءِ کدر زانتگ اَت نہ ھمساھگانی نہ وتی سیاد ءُ وارسانی نہ مِھروان اَت۔
مردُم کسہ کن اَنت کہ جنجال ءِ بُنکی ھنکین ادا نہ بو تگِ جنجال ءَ کس نہ زانت کَئی زھگ اِنت اَچ کُجا اتکگ گْوش اَنت کہ بازین پٹ ءُ پولءَ رند جنجال ءِ میتَگ ءِ مردُم ءِ دست کَپتگ مردماں جنجال ءِ بابت ءَ جُست گِپتگ کہ جنجال وتی میتَگ پرچہ یل کتگ مئے میتَگ ءَ اتک ءَ مئے سر ءَ زلُم پرچہ کنگ ءَ اِنت؟
جنجال ءِ میتَگ ءِ مردمءَ گْوشتگ کہ ما جنجال اَچ وتی میتگ ءَ کَش اِتّگ پرچہ کہ جنجال مردُم ءُ روچے نہ بوتگ جنجال یک میتَگ ءِ دو میتَگ کتگ جنجال یک تپاکیں میتَگ ءِ برباد کُتگ مئے میتَگ ھما میتَگ بوتگ کہ مردُماں وتی ساہ بَھر کُتگ بلے مہ نہ زانتگ مئے میتَگ ءِ توک ءَ یک جنجال ءِ وڑین بے زمیر ءِ پیداک بیت مئے میتَگ ءِ مردُمانی توک ءَ یک نَپرت ئے پیدا کنت ۔
باز وھد ءَ پد ماں سرپد بوتگ اَنت کہ مئے توک ءَ دُوری جنجال ءَ پیداک کُتگ گُڑاں میتَگ ءِ مردُم شور ءُ سلہ کن اَنت کہ آکرا جنجال ءَ گوں جنجالءِ لوگ ءِ مردماں اَچ میتَگ ءَ کَش اَنت گُڑاں لھتین روچ ءَ پد ھور بیت گْوش اَنت جنجال ءَ گوں لوگ ءِ مردُماں کور ءِ آپ بارت جنجال ءِ روگ ءَ پد مرچی مئے میتَگ آباد اِنت۔ جنجال ءِ ھما میتَگ ءِ مردُمانی دپ ءَ جنجالءِ کُل کارءُ کار پداں سرپد بوت اَنت کہ جنجال چونین مردمے۔
مئے اے بد بھتی اِنت کہ جنجال ءَ کور ءِ آپ یک لمب ئے ءَ لمب دنت مئے میتَگ ءِ مردم جنجال ءَ بڈ کن انت میتَگءَ کارنت جنجال مرگءِ سرا بیت گُڑاں ما الاج کُتگ لَھتین وھد ءَ پد جنجال وش بیت بلے جنجال مئے نیکیاں بے ھال کنت کہ من مردگءِ بیتگ انت منءَ ھمے میتَگءِ مردماں زندگ کتگ۔
جنجال اول سرا میتَگءِ مردماں گوں سک شر بیت وتءَ گوں میتَگ ئے مردماں یک کنت سکین مہروانءِ وتءَ جوڑکنت ھرکسی دلانی توکءَ وتءَ جاگءَ دنت ھرکسءَ جنجالءَ وتی زھگ سمجیت کہ جنجال یک شرین مردمءِ بلے کس نہ زانت کہ جنجال ءِ وتی کارو کار پد چے بوتگ انت بلے مے میتَگءِ مردم دل ساپین مردم انت ھچ سما نہ بیت کہ جنجال چونیں مردم ئے۔
لہتیں وھدءَ پد جنجال وتی اسل چہرگءَ دیمءَ کیت مردمانی کُرمانی داناں پسان مالءُ دلواتانی دوزیءَ بندات کنت بلے مردم ھچ سرپد نہ بنت کہ کے مئے مالءُ دلوتانی دوزی کنوک کے اِنت ءُ مردم جنجالءِ سرا ھچ شک ھم نہ کن انت مردم ھمے سرپد بنت جنجال یکَ بزگءُ لاچاریں مردم ئے مئے میتَگءَ اتکءَ مئے مہمان اِنت ءُ مئے گومہ دشمنی نہ کنت۔
ھمے وڑا یک شپءِ علی مھمدءِ زھگ بیمار بیت علی مھمد وتی زھگءَ پہ دومی میتَگءَ پہ داکترا برگءَ بیت گڈان علی مھمد گِندیت کہ جنجال ناکو نظر مھمدءِ کرمانی داناں گوں دیگءَ چار مردمءَ دوزی کنگءَ اِنت علی مھمد توار جنت گڑان جنجال گوں وتی سنگتان تچیت۔
علی مھمد سہبءَ مہلءَ میتَگءَ واتر بیت دیم پہ خان مھمدءِ(خان مھمد میتَگءِ میر اِنت) لوگءَ روت کہ من دوشی دومی میتَگءَ روگءَ بوتگ اون جنجال گوں دیگءَ چار نپرءَ نظر مھمدءِ کرمانی دانانی کشگءَ بوتگ مئے دوز دیگءَ کس نہ اِنت جنجال اِنت گڑ خان مھمد وتی زھگ جان مھمدءَ پہ جنجالءَ دیم دنت کہ بگو ترا خان مھمد لوٹگءَ اِنت وھدءِ کاسد جنجالءِ لوگءَ سر بیت تاں جنجال وتی لوگءَ نہ انت لوگءِ بند اَنت وھدءِ خان مھمدءُ میتَگ ءِ مردم سرپد بنت کہ جنجال مئے دوز اِنت ءُ پدا تتکءَ شُتءَ گڑا مردم جار جن انت کہ جنجال کجا کہ بہ بیت مہ جنجالءَ وتی جُستءَ کن انت باز پٹءُ لوٹءَ پد جنجال دست نہ کپت
اچانگءَیک شپءِ جنجال گوں وتی سلاح بندین مردماں میتَگءِ سرا اُرش کنت پوراہیں میتَگءَ وتی دستءَ کنت میتَگءِ سرا وتی بادشاہی ءِ اعلانءَ کنت۔
جنجال میتَگءِ سرا انچو زلم کنت کہ مردم اچ جنجالءِ زلمان بیزار بنت گڈان ھمے میتَگءِ مردماں اچ لہتیں مردم میتَگءَرا یل کن اَنت دور دیگءَ میتَگ ئے رونت آباد بنت لَھتین مردم جنجالءِ زلمانی آماچ بیت بلے میتَگءِ مردم گشنت کہ مہ وتی بُنکی میتَگءَ یل دات نہ کن انت۔
ھمے وڑا جنجال میتَگءِ سرا سک زلم کنت ماتءُ گہارانی گُشاناں لگت مال کنت میتَگءَ را یک دوزہ ءِ جوڑ کنت میتَگ ءِ مرمانی بس گوں اللہ ءَ یکین دعا بیت یا اللہ تو جنجالءَ وت راہءِ سر بکن کہ جنجال یک چونین زالمءِ بوت تو مئے سرا دور دات ماں یک سوابی کارءِ کُت کہ جنجال مرگءِ آماچ بوتگ مہ علاج کتگ مرچی ھمے جنجال مئے سرا زلم کنگءَ اِنت مئے کُمّک کنوک تو ئے . اللہ میتَگ ئے مردمانی دعا کبول کنت لھتین وھد ءَ پد جنجالءَ کینسرءِ نادراہی گیت جنجال پہ کینسرءِ علاجءَ بازین میتَگءِ داکترانی کِرا روت علاجءِ واستہ بلے علاجءِ نہ بیت ھرچی کہ جنجالءِکرا مال ءُ دلوت بیت جنجال پہ وتی علاجءَ کرچ کنت آکرا جنجال اچ نانءَ بئے نان بیت جنجالءِ کرا چِکءَ نپر بنت کُل جنجالءَ یل کن اَنت وتی میتَگاں رواَنت ۔
نوں جنجالءِ کرا ھمیکءَ زر نہ بیت کہ وتی ھمے پشت کپتگیں زندہ بگوازینیت وتی ھما لوگءِ توکءَ یک دیمءِ بیماریءَ دومی نیمگءَ گُژنءُ تُنءَ آکرا گوں وتی زلم ءُ زوراکیان ھوار ساہ دنت ءُ پہ میتَگءَ یک نوکیں روچءِ رژناہ بیت۔