موتشن نوشت – نود بندگ بلوچ | عتیق آسکوہ بلوچ

690

موتشن

نوشت: نود بندگ بلوچ | مٹ: عتیق آسکوہ بلوچ

دی بلوچستان پوسٹ

خنک تر، ولے تیوی گڑاک خننگرہ۔ تارمئی، اندنو تارمئی اس ہرانا سیاہی ہفت رنگی، ہر بشخ نا سیاہی ایلوڑان کڑمب۔ اسہ مرغن تارمہ ءُ ٹنڈیل اس، دا تنڈیل نا تہٹی اونا تنڈیلک۔ اسہ نیمہ بے گیرام ءُ تغ اس، دا تغ ئٹ ہزار آ نیم ولد دروشمک، دیچہ دیر ءُ؟ اسہ پیری کروکو پہیہ اس، مَش آن ریڑ کروک ءُ ژل اس، پیری کروک ءُ گِڑد لوڑ اس کہ نہ بناء نہ ایسری۔ ہزار آ عکس آتا بے پورہ غا پُڑیک، ملی ٹی بروکا اسہ باگل ئسے نا یات بفروک آ دُہن، بھازا پیری کروک آ پِنک، اسہ پِن ئسے آ ہم دروشم اس اف، دنا ءُ؟ دُنکہ تغ ٹی بروک آ ہمو درغ ہرا ملنگپک، ہمو چیہانٹ ہرا پیشن مننگ اف، ہمو خڑینک ہرا وہنگ اف۔ اسہ اندنو غار اس ہرا نا کڑمبی آ ہچبر دے نا روشنائی سر مفک، ہمو ملاس آ ڈغار ہراڑے پِر نا اسہ تِرمپ نا نہاد موتی تیان زیات ءِ۔ زندہ ولے ساہ ہلنگ ءِ گیرام کروک؛ پاننگ آ مریر، ہیت کننگ ءِ گیرام کیر، انتکن؟ کانبو! ایسری کنارہ غا، ہراڑے جہان ایسر مریک۔ ہراتم ایسری آ سر مریرہ گڑا سہیل نا درخت آتیا ٹنگوک ایسری خرّن آ پَن نے یات تریفک، نی داڑے انتکن بسونس۔

” موتشن، چِینے یشتے تٗو؟ کُم تے نیم یشتی؟ نُو وا آپروپیاژتی مینے کُوم وا کنوژک نو میلے؟ چے لِیمبا واربِسک؟ دے چی است فاملیار؟” (“موتشن، دیر اس نی؟ نا پن دیر ءِ؟ سلہ! کنا خڑک آ بفہ، ای نا پن ءِ وختی آن امر چاوہ؟ ای دا ہرا بولی ءِ کننگٹ؟ نا دروشم انتکن درستی خننگک؟

“چُپ! نے ہچس چاہنگ نا خواست اف، ننے مُستی پین بولی نا خواست اف، ہچس پاننگ نا خواست اف، ازل چُپی نا بولی ءِ کیک، اونا بولی ءِ سرپد مہ و پا، چپ مہ و پا۔”

ای چپ مسوٹ و پاریٹ “ای خناٹ ہمو سیم ءِ، ہرا زند و مرک ءِ بشخک، او بیرہ دروغ ئسے۔ ای لَڑ ءِ خناٹ، روانی ءِ خناٹ، ہچو ہڑسینگوک ءُ لیک اس اف۔ موتشن! ای اسلم ءِ واپس دننگ کن بسونٹ، کنے اونا رہی آ دہ۔”

“انت خواس بیدس نہاد رسینگک، بس نوعیت مٹ مریک۔ ساہ ءِ تور!” ای ساہ ءِ توریٹ۔ داسہ ساہ ءِ ہَل “ای ساہ ہلکٹ۔ ہسپتال نا کمرہ اس، دتر نا پٹیک، دُدینگوک ڈاکٹر آک، اسپرٹ نا ترندا گند، اسہ بیڈ اس، اوڑا لیٹوک ٹپ آتیان ژند اسہ بندغ اس، دتر اٹ اسٹ و نیم بیہوش، ای خڑک ہناٹ۔

“نئے، نئے موتشن نئے، دا نزاع نا حالیت ءِ۔ نی کنے داڑے انتکن ایسس؟ انت نے داخہ سما اف مرگ ئتون تفوک آ دڑد نا ہرادے کہوک آتون تفنگانے، او گواچن ئٹ زندہ غاتیکن ءِ، واہم نی دڑد تننگ کن داڑے ایسس۔”
“انداکان واپس کہ، اِن! تور اسلم ءِ، امر کہ ای پاوہ، ہمون کہ، بچّک، انداڑے سلیک۔”
“نئے موتشن نئے، ای وخت ءِ مٹ کننگ کن بتنوٹ۔ ای برجاء، دانا جاگہ غا ایلو وخت اکن بسونٹ۔ نئے تو مفرنگ نا بدن آن ودی مروکا وخت، بیرہ اسہ شبیہہ اس مرو۔”
“بلکن! ہر دروشم اٹ، نوعیت مٹ مرو، ولے فرخ کننگ کپروس۔”
“کنے اسلم نا ساڑی مننگ آ دہ، ولے اسہ ساعت اس سَل، دیخہ کنے اوننگ کن ہِل، کنے گمان مس کہ ایسری ساہت آ اسلم نا دروشم آ تکلیف مرو، ولے دروشم آ تکلیف اف، دڑد؟ دڑد ہم اف۔ او انتکن سوختہ مننگ اف؟ خُلیس؟ او ہم دروشم آ اف، ولے اونا دروشم آ بیرہ ودار انتکن خننگک، موتشن؟ داڑا انت مطلب؟”
“مطلب ءِ ہمو چاہے ہرا زند و مرگ نا سیم ءِ بیدس پشیوانی آ ایمون کرے، ای ورندی نہ، ذریعہ اٹ۔”

داسہ دروشم آن ودار ہم ایسر مس، داسہ داڑے اسلم اف، دروشم آ پیہن آ پُچ ءِ شاغنگا۔ “موتشن دا توار ئسے امرو؟ خدا نا پن آ بند کہ دا توار ءِ، کنے اوغنگ ہلنگ ءِ، کنا روح ءِ دا توار چِیرّنگ ءِ، کنا بدن نا ہر اُزبہ گار و پریاد کننگے، کنا بدن نا ہر پُٹ خڑینکی ءِ، خدا کن بند کہ دا توار ءِ۔”
“دا ای افٹ، نی اُس۔ دا توار آخہ باگل ئسے، ہر ہمو خسکّہ نا باگل ہرا گُٹ اٹ ہلوک سلیس، ہر ہمو چیہانٹ نا ہرا سینہ ٹی ڈم ہلک، ہر ہمو خڑینک نا ہرا خن تیا تمتو۔ دا باگلِ رنج ءِ ہرا بے سُہب آ است آن بریک، کنا سنگت! نا اُست بے سہب مس۔”
باگلِ رنج لگیسہ کرے، ای گاریسہ اوغسہ کریٹ، لمہ نا پڈ ئٹ اولیکو وار بارن آ خڑینک آن ہلیس اسلم نا قبر نا ایسری مُٹ مِش اسکان تیوہ غا خڑینک آک وہار دریر، اوتم چُپی تالان مس۔

“گم مننگ نا دڑد آن ودی مروک آ اواری داخس سوگوْ مریک کہ پول اس مریسہ اِرٹ آ جہان تے ہم اوار کننگ کیک، موتشن! داسہ در کنے اسلم نا رہی آ۔”
“پند مرغن ءِ، ساہ ہلپیس ولے زندہ مریس، خنتے ملپیس ولے تیوی گڑاتے اُرس، ہیت ہچ کپیس ولے تیوی گڑاتے پاس، بنپیس ہچس ولے چاس، چرینگپیس ولے کاس، دو خلپیس ولے گمان کیس۔”

دوارہ ای دئے سال اسکان بیدس ساہ ہلنگ آن ہنیسہ کریٹ، ہنیسہ ہنیسہ ای تیوہ غاتے خناٹ، ای دئے ہزار درخت ءِ اسہ تفر ءِ سجدہ کریسہ خناٹ، ای اسہ شش سالہ لوچ ءُ چنا ئسے تینا لمہ نا لغ ءِ خلیسہ خناٹ، ای خیسن آ کفن ئٹ اسہ لاش ئسے زندہ غاتا اُراٹی تولوک خڑکسہ خناٹ، ای اسہ مسخرہ ئسے تیوہ غاتے اوغفسہ خناٹ، ای اسہ خونی ئسے سولی آ جلاد ءِ لگفسہ خناٹ، ای بوہیمیا نا اسہ جاہل ئسے عالم آتے خوانفسہ خناٹ، ای اسہ گوگو ئسے مرک ءِ تینا کوپہ غا خاچفسہ خناٹ، ای شیطان ءِ شراب آن جہنم نا خاخر ءِ کسفسہ خناٹ، ای اسہ امام ئسے جنت ئٹ تریشونک آتے بش کریسہ خناٹ، دوارہ ای خدا ءِ مخلوق نا مونا خڑکسہ خناٹ۔

“موتشن، انت دا جہنم ءِ؟”
“نئے نی جہنم و جنت ءِ بھاز پدی، ہموڑے ہلاس بسوس، بس داسہ نن سر مسون۔”
“ہراڑے”
“ہراڑے وخت ساہ ہلپک”

دا ہراڑے ایسوس کنے، دا ندارہ غاک انتئے ناولد خننگپسہ؟ تئو ہراکان کنا ڈیہہ ئنا گواڑخ تا است خوش آ گند ءِ ہتنگ ءِ؟ دا مَشک کنے انتکن چائنگ ءُ؟ دا جُو انتکن کنے خنیسہ بشخندہ کننگے؟ دا درخت آتا سیخا نا پدینی انتکن درستی لگک؟ دا ژل آک نت تیٹ انتکن لگنگ افس؟ دا کنا ڈیہہ آنبار انتکن ءِ؟
“دا ہند ہندی مریک نا وڑ بیرفک تینے، بلکن انداڑے اسلم نا تصورِ جنت ءِ۔”

باگلِ رنج نا توار اسیکہ وا خف تیٹ لگک، اونا ہر راگ کنا اُست ئنا رخ تے چکنگ آ بس، اونا ہر لَے کنا روح آ ہتھوڑی خلیسہ کرے و ہر تال کنا جوزہ تا کڑمبی تا خڑینک آتے پرنچسہ کنا خن تیان وہیفسہ درے۔ دانا اسہ مطلب ئسے، ای پد آ چَک ءِ ہڑساٹ اونا بشخندہ غا دروشم کنا مون آ بس۔
نے سما ءِ، پِر تیٹ ہراتم بند آک پنرہ گڑا دامن اٹ آبات اُراتا انت مریک؟ نے سما ءِ؟ ہراتم تارمئی تالان مرے و لمہ واپس بف گڑا کدام ئٹ تموک چُک آتا چوری تا انت مریک؟ نے اندازہ ارے، ہمو راج نا انت مریک ہرانا اکیلیس نا کُڑی آن تیر ایمون مرے؟ نے سما ءِ طوفان نا پلویڑ ئٹ مروک کشتی تا انت مریک، ہرافتا ناخدا مف؟ انت نی چاسہ، ہمو چنا تیتون انت مریک ہرافتا باوہ اوفتا بالغ مننگ آن مالو گدرینگک؟ نے سما ءِ، ہمو کتاب نا انت مریک ہرادے مورخ نیمہ غا یلہ کیک؟ نے سما ءِ، ہمو ڈغار نا انت مریک، ہرانا اتلس آسمان ءِ تورپ؟ آھو! نے تیوہ غاتا سما ءِ، ولے واہم یلہ کریسہ ہناس۔ آخر انتکن؟ نیتون کہنگ نا اختیار اف، نی گدرینگاس۔ او استاد! او سنگت! او ابا! نی تیوہ غاتا کوپہ غاتیا چلتن، است آ شاشان ءِ تخیسہ داڑے بسوس۔ ای نے واپس دننگ کن بسونٹ۔ کان! کنتون اوار کان۔

نی امر گمان کریس کہ ای افٹ سنگت؟ نی امر بدن ءِ وجود سرپد مسوس؟ نی مادی محسوسیت ءِ مننگ امر سرپد مسوس؟ پاش تو مننگ نا بیرہ اسہ ماخوز ندارہ ئسے، بیرہ گواچن نا ریفنگ نا نیمون و نی اندادے کُل سرپد مریسہ مفرنگ ہم گوْنداس؟ کنا مننگ نیکن موضوعی ءِ، اگہ کنا بدن نا وجود دائسکان مسکہ، ولے ای نا موضوع آن کشوک مسوٹہ، وختس نما زند ئنا بشخ اس مسوٹہ دوارہ؟ بلکن ای اسہ بس ئسے نا ڈریور یا دکاندار اس مسوٹہ دوارہ کنا مننگ نمکن مننگ اس مسکہ؟ دا کنا بدن نا وجود نمتون اف، ولے کنا زیم آک، کنا مثل، سوچ، سوچ آن بش مروک آ تعامل* نما نیام ئٹی ءِ، ہرا ہموخس زیمی کروک ءِ، اخس کہ اسہ زندہ بدن اسیٹی بندغ مریک، بلکن سوچ آن پیشن مروک عمل نا برجاء تعامل* نا ترندی کڑمب مرے تو او سد زندہ بندغ آتا مننگ آن زیات سوگوْ مریک و اندا ساڑی مننگ ءِ، گڑا امر پاننگ کیسہ کہ ای افٹ؟ داڑان زیات کس ئنا مننگ نا است خواہی تخنگ، بیرہ اسہ مادی محسوسیت ئسے نا است خواہی ءِ، اسہ اندنو بند ئسے نا است خواہی ہرا نا بڈ ءِ نیکن ارفنگ کے، ہمو سوچ تون تفوک عمل نا بڈ ءِ ارفنگ کے، گڑا دا احساسِ زیاں مابت متئو نا؟ بلکن داتو خلیس و جان بڈی نا دلیل ءِ تننگے۔ ہراتم اسکان نمے آن اسٹ ہم ہمو کسر تیا ہنیسہ کرے، ہرافتیا ای ہناٹ، گڑا ای اریٹ سنگت و ہراتم او کسرک گیاوان مریر و کرکٹی مریر، گڑا ای ہم فطرت نا عظیم آ دروشم ئٹ جتا مننگ ئتون مشروط مریسہ اوار مریسہ ایسر مریوہ۔”

“او کنا استاد! دا سوچ ءِ پین سوگو مروئی ءِ، کہ دانا سوگوی و برجاء تعامل ننے مِزل اسکان سر کے، داڑکن نا خواست ءِ، زیست و مرگ اٹ فرخ اف گڑا نن نا سیخہ آن انتکن بے نصیب مرین؟ نا فیصلہ تا لڑ نے ننے اسکان سر کریسس، نی دا لڑ ءِ ایسری آ سرمننگ آن مست تورس؟”

او موتشن نا پارہ غا اُرا، اسٹ ایلو تون گڑاس پاننگ ئسر ولے کنا سرپدی نا سیم آتیان پیشن، دوارہ کنا پارہ غا اُرا “سنگت! نی وخت نا کیزی اُس، نی فرار الّمی مسونس ولے آجو آخہ، نی سرپد مننگ کپیسہ۔ نی اسہ متبادل گواچن ئسے نا ایسر مفروک لڑ نا شعور تخنگ کپیسہ۔ ہرکس ہراڑے ارے، انتس ارے، و ہچس اف بس تینا فیصلہ ءِ، ولے اسہ ہم فیصلہ اس جتا مسکہ گڑا ایسری و ساڑی ہم جتا، ہر دہرائے نا ہر فیصلہ نا بدل اٹ اسہ زمان و متوازی زمان و مکاں ودی مریرہ، متوازی کائنات آتا اسہ ایسر مفروک ءُ لڑ اس ولے نی اسہ وخت آ بیرہ اسہ زمان و مکاں نا شعور تخنگ کیسہ، و وخت نا کیز آن آجو تیوہ غا نتائج آتا شعور تخرہ، اندا خاطر کس واپس مفک، انتیکہ او ہچو جاگس ہنپکک، اگہ نا اسہ فیصلہ دیخہ جتا مسکہ گڑا نتیجہ و ایسری انت مسرہ، نے سما اف۔ نیکن تیوہ غاتیان الّمی آ ہیت معروض و موضوع ءِ، اندا خاطر داسہ دانا ہر سرسہبی و بے سہبی و ہر بڈ و دوئی مننگ نا ذمہ وار نی تینٹ اُس، داڑان پیشن بندغ آخہ، داسہ نی واپس ان و تینا گواچن ءِ سنبھال، و کوشست کہ دروشم آ پشیوانی آخہ ودار تون اوکان پیشن مہ۔”
“استاد! نا دروشم آ او ودار انت ئسے نا ئس؟”
“پوروی نا سنگت، ہرا بیدس پشیوانی آن درغ آ گام تخنگ آن خننگک، دوارہ اوکان بیدس ہچس الّمی سلپک۔”

یکدم تون کنا تیوی بدن ئٹ لڑزہ اس تما، کنا بدن آن خید اس یلہ مننگ بناء کرے، کنا اُست گور اٹ ہتھوڑی خلنگ آ بس۔ “سنگت! نے داسہ واپس ہنوئی مریک، زیات سلپہ، نئے تو نوعیت مٹ مریک۔ نی وخت نا کیزی اُس، زیات اُرے اسکان فرار مننگ کپیسہ۔ موتشن دادے واپس دہ۔
ولے استاد! ای واپس ہنیسہ کل ءِ انت پاروٹ، سنگت آتے انت پاروٹ، نا چُناتے انت پاروٹ، امیت تخوک آتے انت پاروٹ کہ ای بے سہب بسوٹ، ای نے واپس ہتنگ کتوٹ؟
“نی اوفتے بیرہ داخس پاس کہ بیدس پشیوانی آن درغ آ گام تخرے، کنے و ہرکس ءِ کہ نم اُست اٹ زندہ تخورے داڑے تیوہ غاک نُم کن کسر اُروک مرور۔”

کنا کاٹم داسہ پیری کننگ ئس، مُستی پین ہچس سرپد مننگ الوٹ، استاد موتشن نا رہی آ ہنا، گڑاس پاننگ ئس، دوارہ کنا پارہ اُریسہ پارے “داسہ ان سنگت، اسل داسہ اِن، بشہ، خنتے مل۔”

ای خنتے ملاٹ، کنا مونا اسہ بلی اس خنتے تر کروک تولوک ئس، ہرانا مون نا کوْس آتیان گمان مسکہ کہ او جہان نا ہر کُنڈ و زمانہ ءِ خنوک ءِ۔ کنا ہڑتوم آ دوک اونا دوتا مُٹ آتیٹ کیز ئسر۔ او تینتون شئر اس پاننگ آ ئس۔ اونا زان تیا کاٹم تخوک شل اسہ چُنا اس خن تے خلوک کنے اوننگ ئس۔ ہرا سُرنگ کتوکہ، گمان مریک کہ مُخ آن شل ءِ، اونا باہ آ گج تمنگ ئس، بلکن او تینا باہ ءِ ہم تینٹ ساف کننگ کپک ولے او کنے خوڑتی اٹ اوننگ ءِ بس کننگ الو۔ دسمبر نا تُو ئس ولے کنا بدن خید اٹ اسٹ ئس، کنا است اند ترند آ درپنگ ئس کہ کنا درپہ غاتا توار آن بلی تینا خن تے ملا و بشخندہ کریسہ پارے “بسوس، کنے اسہ ساہت اسیکن اندن گمان مس کہ ای نے ہموڑے گم کریٹ۔”

دوارہ کنے کل یات بننگ آ بس، ای آرگس نا کپی تیٹ پیری کننگ ئسوٹ، گڑا اسہ چوک ئسے آ تولو دا بلی کنے توار خلک، او بلکن اوڑے پنڈہ خوائنگ ئس، یا ایلو چمباز آتیانبار نصیب ءِ پاروک آتیان ئس، اونا زان تیا کاٹم تخوک اسہ شل ءُ چُنا اس کنے خوڑتی اٹ اوننگ ئس “اگہ نی کنے تینا چَلو ءِ ایتس، ای نے اوڑتون اوڑدوئی کرفوٹ، ہرافتون اوڑدئی مننگ نا جہان نا وس آن پیشن ءِ۔؟
“انت مطلب نا، یعنی ہرافک کسکنو؟ دا مننگ کپک۔”
“اگہ ای اوڑدئی کرفنگ کتوٹ، گڑا نی چَلو ءِ تخ، سودا ءِ منسہ؟”

کنے او گنوک اس لگا، ولے ای گٹ الوٹ و است اٹ سوج ئسر، گڑا موقع تننگ آ ہچو ویل اس الو و چَلو ہم ایہنو اس ئس؛ “ولے ای نے پاو کہ دا چَلو نہ خیسن نا ئسے نہ چاندی نا، دا تو بیرہ اسہ پنڈوخ اس اندن کنا دوٹی شاغاسس۔”
“ای چَلو آخہ، دانا خل ءِ خواوہ، دا درنجف ئسے، ہرا شہید آتا قبر آ تموک پر نا پڑی تیان جوڑ مریک۔”

ای اونا مون آ توسٹ، “تینا ہڑتوم آ دو تے مونا مریفیٹ و خن تے تر کہ۔” دوارہ او کنا ہڑتوم آ دوتے ہلک گڑا باگل تینتون پاننگ بناء کرے۔
“یات تخس نے اوڑے بیرہ اِرا منٹ سلوئی ءِ۔”

تیوہ غاک است آ بننگ آن ای زوتس گھڑی آ اُراٹ، گڑا اوڑے کنے بیرہ اسہ منٹ و چِل سیکنڈ مسوسس، خلیس و بیم آن کنا تیوی بدن لڑزنگ ئس، ای زوتس چَلو ءِ کشیسہ اونا پارہ غا خسیسہ پاریٹ “نی دروغ تڑ ئسے اس، نی ساحرہ، نی جادوگرنی ئسے اُس۔” او بشخندہ کریسہ ئس۔ شل آ چنا گڑاس پاننگ نا کوشست کننگ ئس، اونا باہ آ پین گج تمنگ بناء مس، ای سرپد مننگ الوٹ کہ او انت پاننگ ءِ ولے او کنا پارہ غا اریسہ پاننگ ئس۔
“نن جپسی* ان چنا، دا ننا بولی رمانی جپسی پاننگ ءِ، و او پاننگ ءِ کہ “بدل مس”
“کنے دا چائنگ گوڑیفے” دا چنا دیر ئسے، دانا پن دیر ءِ و انتس بدل مس؟
بلی بشخندہ کریسہ پارے “دا کنا نواسہ ءِ، چنکی آن بدن و مِلی آن شل ءِ، کس دادے ہچو پن اس تتو، لمہ باوہ ہم خساسر گڑا ای ارفیٹ تا، ولے ہراتم آن دا کنا زند اٹ بسونے، او وخت آن خدا کنا پڑزونک آ بریک۔ دانا ہچو پن اس اف، ای بس دادے مار پاریسہ توار کیوہ، مار ءِ ننا بولی ٹی موتشن پارہ، گڑا دا کنا موتشن ءِ۔”
“انت؟ دا موتشن ءِ، خدا نا پن آ داڑان سوج کہ انتس بدل مس؟”

او شَل آ چنا کنا پارہ غا برجا اوننگ ئس، دوارہ بھلو کوشست ئسے آن گڈ پنوک آ لوز آتیٹ بلی تون گڑاس پارے، بلی کنا پارہ غا اریسہ پارے “پاننگے کہ او کنے ہنیسہ ہنیسہ پاریسس کہ نوعیت بدل مس۔”
“دن مننگ کپک، دنا نوعیت بدل مس؟ کنا یا اسلم نا؟ یا تیوہ غاتا؟ خدا نا پن آ داڑان سوج کہ۔”

“دا دم درینے، داسہ خاچان ءِ، ہراتم دا خاچک سما اف دوارہ اخہ دے آن پد بش مریک، داسہ تینا ورندی ءِ تینٹ پٹ۔” بلی گلان چَلو ءِ جیب ئٹ شاغسہ تینا گڑاتے تفنگ آ لگا۔
“خدا نا پن آ کنے پا، ای دوارہ نیتون ہراتم و ہراڑے اوڑدئی کننگ کیوہ؟”
“ننا ہچو ڈس و تڈّا اس مفک مار، وارس داڑے، وارس دیچہ ہراڑے، ولے ننا رند ئٹ وخت برباد کپہ، دا تیوہ غاک اسہ ذریعہ اس ئسر، ورندی آخہ، ورندی ءِ تینٹ پٹ۔”


دی بلوچستان پوسٹ : دا نوشت اٹ ساڑی ہیت و خیال آک نوشتوک نا جند ئنا ءُ، دی بلوچستان پوسٹ میڈیا نیٹ ورک نا دا ہیت آتے مَننگ الّمی اَف و نئے کن دا ادارہ نا پالیسی تا درشانی ءِ کیک۔