سنج بستگیں واب
(دومی بھر)
ھلیل بلوچ
جُنز
من ءُ مہروان سَیکل ءَ سوار ایں، ھاران ءِ کوچِگ نارُو ءِ دَگّ ءِ سرا رھادگ ایں۔ دگّ ءِ سرا یک مردُمے اوشتاتگ، سَیکل ءِ بتّی تامور بوھان اِنت، اوشتاتگیں مردُم ھم نزّیک بوھان اِنت۔ وھدے کہ ما ھمے مردُم ءِ کِرّا سر بہ ایں داں چاریں اے مردُم ءِ پاد زاھِر اَنت بلے سَرَگ ماں آزمان ءَ اندیم اِنت۔
مہروان منا جُست کَنت: “تو اے مَرد دیست؟”
مہروان ءِ توار چو پیریں کماشانی توار ءَ منی گوشان کپیت، من اجکّہ باں ءُ بریک کناں۔ دیم ءَ مہروان ءِ نیمگ ءَ ترّین آں، مہروان پھک ءَ پیر بوتگ۔
من ٹھک دَیاں کنداں: “تو وَ پیر بُوتگ ئے۔” مہروان ھم اجکّہ ءُ ھیران اِنت۔ بے تواری ءَ منی دیم ءَ چارگ ءَ اِنت۔ دَمانے ءَ پد پہ اجکّہ ئی گْوشیت: “اڑے تئی جِند پیر بُوتگ تو منا گْوشگ ءَ ئے۔” من مار اِت کہ من ھم پیر بوتگ آں۔
من سَیکل ءَ چالو کن آں، رھادگ باں۔ مہروان سکّ جکّگ ءَ اِنت، من ھم جکّگ ءَ آں۔ کوچگانی مھلوک ھم پیر زاھر بوھگ ءَ اَنت۔
وھدے کہ ما مِسکان کَلات ءِ نزّیک ءَ سر بوتیں گُڑا مہروان ءَ گْوشت: “مرچی نودان ءِ لوگ ءَ داریں کہ ما دَم بُرتگ، بلکیں ما ڈمبرتگیں پمشکا ھر کس مئے چمّاں پیر زاھِر اِنت۔”
وھدے ما نودان ءِ کوچگ ءَ سر بوتیں چاریں اِدا ھم ورنا ءُ گْونڈُو ءِ نام ءُ نشان نیست، دْرست پیر ءُ کماش زاھِر اَنت۔
نودان ءِ اوتاگ ءِ دیم ءَ من بریک کُت، مہروان ایر کَپت، مہروان ءِ دَست لرزگ اِت اَنت۔ من چارِت منی دَست ھم لرزگ ءَ اَنت۔ ما اوتاگ ءِ تہا نِشت ایں۔ دَمانے ءَ پد نودان ءِ جکّگ ءِ توار اَت کہ ھمینگو پیداک اَت۔ نودان آپ گون اَت اَتک۔ آیگ ءَ گوں اجکّہ ءُ
ھیران بُوت، جُست ئِے کُت: “شُما ھم؟”
نودان ءِ اے گَپّ ءَ گوں مارا باور بُوت کہ ما نہ ڈمبرتگیں، ما پَھک ءَ پیر بوتگ ایں۔
نودان ءِ جُست ءِ سرا من آئرا جُست کُت: “نودان یار! اے کوچگ ءَ ورنا ءُ گْونڈُو زاھِر نہ اَنت؟” نودان ھیالے ءِ تہا شُت دَمانے ءَ پد درّائینت ئِے: “یار نزاناں اے میتگ ءَ چے ویل یے کَپتگ، اِدا یکّیں روچ ءَ دْرستیں ورنا ءُ گْونڈُو پیر بُوتگ اَنت۔” کمّو بے تواری ءَ پد نودان ءَ جُست کُت:
“شُما چے وڑ پیر بُوتگ اِت؟”
ما وتی کِسّہ نودان ءِ دیم ءَ ایر کُت، انچو کہ ھما مَردُم ءِ گَپ ما جَت، نودان ھما وھد ءَ پاد اَتک گْوشت ئِے: “بہ رَواں اِت میر ءِ اوتاگ ءَ، میر ءَ ھمے جیڑہ ءِ سرا دیوان یے ایر کُتگ۔”
ما پاد اَتکیں میر ءِ اوتاگ ءَ شُتیں۔ اودا اَچ ما پیسر میتگ ءِ مزنیں مھلوکے مُچّ اَت، ما اوتاگ ءِ یک کُنڈے ءَ نِشت ایں۔ نودان ءَ مئے کِسّہ میر ءِ دیم ءَ ایر کُت۔ ھر کس ءَ وتی سَلاہ دات اَنت۔ گُڈّی ءَ پیسلہ ھمے بُوت کہ ھما جاگہہ ءَ رَوَگی اِنت کہ دْراجیں مردُم اوشتوک بُوتگ۔ ما گوں نزوریں پادگاں رھادگ بُوتیں۔ لھتیں مردُم ءَ چہ ھمِد ءَ نہ آیگ ءِ جار جَت، آھاں ھمے گَپّ جَت کہ راہ چہ کُنٹگ ءَ پُرّ اِنت۔ اودا سر بوھگ چہ وَس ءَ ڈنّ اِنت۔
ما اَڈان کَپان دیم ءَ جُنزان اِت ایں، لھتیں مردُم چہ نیم راہ ءَ پُشت ءَ کِنز اِت۔ ما لھتیں مردُم انگت دیم ءَ جُنزان ات ایں۔ راہ ءَ بازیں مھلوکے چہ گُژن ءُ تُنّ ءَ مُرت۔ برے برے ھمے ھیال اَتک کہ نی دیم ءَ رَوَگ نہ بیت۔ بلے ھمے مُرتگیں مردُمانی جْون ما دیست اَنت گُڑا مئے جزبگ گیش بوت اَنت پرچا کہ ھر کسے کہ مَرگ ءِ آماچ بوھگ ءَ اَت، مرگ ءَ گوں ورنا بوھگ ءَ اَت۔
گُڈّ سرا ما نارُو ءِ دَگّ ءَ رَس اِت ایں ءُ ھما دْراجین مردُم چہ روچ ءَ گیشتر رُژنا اَت ءُ چہ دُور ءَ زاھِر اَت۔ ما نزّیک رَوان اتیں ایشی گَرمی گیش بوھان اَت۔ میر ءَ ھمِد ءَ گوں پُرّیں گُٹّ ءَ کُوکار کُت ءُ درّائینت: “ایشی گرمی گیش بوھان اِنت بَلے چہ گَرمی ءِ تُرس ءَ بچار اِت پُشت ءَ نہ کِنز اِت کہ ایشی کِرّا سر بوھگ ءَ گوں مئے ورنائی واتر بیت۔”
بازیں مھلوکے چو دیوانگ ءُ ابدالانی وڑا تچان ءَ ھما رُژنائی ءِ نیمگ ءَ رھادگ اِت اَنت۔ گرمی گیش بوھان اَت ءُ لھتیں مردُم پُشت ءَ کِنزان اَت۔ میر ءِ بچّ لنگُک جنان ءَ چہ دْرستاں دیم ءَ دَر کَپت ءُ رُژنائی ءِ نیمگ ءَ تچان ءَ شُت۔ رُژنائی ءِ کِرّا سر بوھگ ءَ چہ پیسر گرمی ءِ سَوَب ءَ ساہ ئِے دات۔ میر ءِ بچّ ءِ مرگ ءَ گوں گرمی کمّو کمّ بُوت گُڑا یک یک مردُماں ھمے وڑ کنان کُرت ءُ گرمی کمّ بوھان بُوت۔
من، مہروان، نودان کم کم ءَ دیم ءَ جُنزان اتیں کہ مہروان ھم تچان ءَ چہ ما دیم ءَ در کَپت ءُ رُژنائی ءِ نزّیک ءَ ساہ ئِے دات۔ لھتیں دَمان ءَ پد مئے پاد لرزگ اِت اَنت ءُ میزان میزان ءَ ما جُنزان اِتیں۔ میر ءَ مئے نیمگ ءَ چارِت کہ ما زُوتّ شُت کنگ ءَ نہ اتیں۔ گُڑا میر ءَ ھم رُژنائی ءِ نیمگ ءَ تچگ بندات کُت۔ ما دیست کہ میر تچان ءَ رَوَگ ءَ اِنت گُڑا ما ھم تچگ بندات کُت۔
رُژنائی ءِ کِرّا سر بوھگ ءَ گوں میر ءَ ھم ساہ دات۔ میر ءِ مرگ ءَ پد گرمی کمّ بُوت۔ ھمے وھد ءَ ما ھم رُژنائی ءِ کِرّا سر بوتیں۔ گرمی ھلاس بُوت۔ سارتیں گْواتے کَشّگ ءَ اَت۔ گْوات کہ مئے بدن ءَ لگّ اِت۔ ما دْرست ورنا بیت ایں۔
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہا درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ئے جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔
