راست کوہ نا مستائی
نوشت: زامران دیدگ
دی بلوچستان پوسٹ: براہوئی افسانہ
خلق نا پیرانگا جرگہ اس خوائیفے کہ ای استو تغ اس خنانٹ، ای تینے آ داخلق نا امانت سرپند مریو زو اس کماش ،ورنا،چناتے داڑاسکان کِن خلق نا ذالبول تے ہم دا جرگہ غا بٹنگ بو….
او خلق نا پیرانگا ئس، اونا ہیت ءِ نہ کروک کس اَلو. ورنا تا ٹولی نا جم اس جوڑ کریر کہ تیوہ غا مخلوق ءِ حوال ءِ سر کبو کہ پیر انگا تغ اس خنانے بِننگ کن تا تینے زوت آن زوت سر کبو. کہی ورناک پالیز تا کُنڈ کِن سر ہلکُر تو کہی مُر مُر ئنا اُرا تیا ہناراک انتیکن خلق اسہ جم اٹ ہلو مُر مُر میدان تیٹ تالان ہرکس تینا پالیز نا رک اٹ اختہ ئس. پیرانگا نا تغ نا بنگُر تو باز آک خوش مسر کہ پیر انگا بلو وخت ئسے آن گُڈ کل ءِ مُچ مننگ کن پارینے ولے باز آک ہرافک پیر انگا نا مُست نا تغ ہرادے اینو اسکان کس اوشان دننگ اف اک ہموڑے ورناتے آ دو تفیر کہ پیرانگا ءِ پابو نن انداڑے خوش اُن چندی سال آتیان گُڈ مچٹ آسراتی اٹ زند گدریفنگ ءِ ایل کرینک داسا وا ہمو وڑ نا تغ تے نن بننگ کپنہ اندا حالیت ہموکماش آتا ئس کہ ہرا تینا ورنائی اٹ اندا پیر انگا نا دو تون دو ہلکر و پاریر کہ پیر انگا نا تغ تجلی سے نا درشانی ءِ کیک ننا ”راست آ کوہ“ اندن روشن مرو ءِ کہ جہان اٹ دانا پِن چندی سال آتسکان یات کننگوئے بلکن ہر بروکا زنک دانا بابت چائنداری دوئی کروئے ولے انت مس اینو پدے اسکان نن دُن خوار و زار اُن نن بفنہ، نن بننگ کپنہ.
ورناک حوال ءِ پدا پیرانگا غا سر کریر کہ کسہ دُن ءِ چندیک بننگ کن امنّا افس اک امر کین اک داسا؟
ولدا ہنبو کل ءِ پابو دا ننا راست کوہ نا مستائی ئسے ، ننا کل نا بخت ئنا بدل مننگ نا مستائی ئسے. پیر انگا نا اندا ہیت ہرکنڈ آ تالان مس کہ راست کوہ نا مستائی اس بسونے.
دیگر نا پاس آ کچاری ہڈ ہلک، مستائی نا بِننگ کن کہیک تینے سر کریسُر. پیرانگا بندغ آتا گیشتری ءِ خنیسہ پارے: “کنا اُمیت آن زیات بندغ بسونے کنے دانا خوشی ءِ پگہ ہم اندا کل ساڑی مریر تو باز جوان مروئے۔” مون نا رد اٹ تولوک آک کماش تیتون تران کرسا پارے: “دُنکہ نمے یات مروئے ننا راست کوہ آ چندی سال مُست خاخر نا جندمی ءُ تجلی اس تالان مس اک، ای منیوہ کنا تغ نمے کُل ءِ او جار بے کسر کرے ولے کنے ہم سما الو کے کنا تغ نا گواچن آ دروشم پین ئس. آن تغ نا دا ہیت راست ءِ کہ ہمو زراب آن گڈ راست کوہ ءِ کس اینو اسکان اوشان دننگ کپک اندن کس اوشان دننگ کپرو ءِ ولے دا جار نا تغ مستائی ئسے، کنا تغ اٹ ”میر لونگ خان“ تینا ہفت اِنگا مار تون اوار بس اک کنے پارے بکان ننتو۔
ای پاریٹ “ہرانگ ءِ وا میر، کنا خولم لاب کن تیار ءِ دا جار سال آبات ءِ، ہرانگ ہلیو تا نیتون بریو؟”
“کنا مڷ کان کنتون ”راست ءِ کوہ نا مستائی“ نا سیل نا خاطر اوڑے اِستو ہتم دڑانے.” میر پارے۔
“دا ننا راست کوہ نا پاسا، داتو زراب ہلک چندی سال مُست ہرانا خل خل ہشنگسہ مَون ہڑسینگا، اوڑے ہتم دڑانے!”
میر پارے: “اگہ باور بفک نے تو کان سیل اکن تنا راست کوہ داسا مالو نا راست کوہ اَفک۔”
ای ہم میر تو ہمرا مسوٹ ولے ای گوڑینگاٹ کہ ایڑاسکان نن تون چندی کُنڈ آن مخلوق اوار تمنگ ئس، ای میر ءِ پاریٹ دا دیر ءُ نن تون اوار تمنگ ءُ؟
میر پارے: “مستائی ہلوک آک ءُ، ہرکس کس آن مستائی ہلکنے ہموفتے تینتون ہتم نا سیل کِن اتنگ ءِ، دا ننا کاریم ءِ نن مخلوق ءِ دا پھُل آتے شان ایتن.”
ایڑے نن ہنان گڑا میر نا ہیت جائی ئس، ایڑے وڑ وڑ ئنا پُھل ئسک، چندی تا دروشُم اسہ وڑ ئس ولے زباد تا جتا ئس، ای میر آن سوج کریٹ دا امر دا زراب آن گڈ داڑے ترکانو؟
میر بشخندہ اس کرے پارے: “دا ہمو زراب آن گڈ نا نیال آکو ہراتے ہمو زراب نا توش دُن بلُن کرے اینو دافک داڑے جہی ءُ، نی سیل کر کہ داڑے خیسن آ جوہ ہم وہنگ ءِ اسُل سلپک دا اندا پُھل آتا چشمہ آکو ہرا دا ہتم نا مستائی نا پڑو ءِ کننگو. اندن راست کوہ نا زراب ہلوکا جون آن کہی نیال آک مُر مُر پین جاگہ تیٹ ہم ترکانو مونی ہم دا سلسلہ برجاء سلو ءِ۔” گڈ سر اٹ میر پارے: “نی ہم تیوہ غاتے دا مستائی ہیتس بلکہ اوفتے ہم پاہ کے نمے آ دا مستائی امانت ئسے، ایلو تیا سر کبو تا تیوی آ جہان دا ہتم نا پُھل آتا بابت معلومدار مرے۔”
انداڑے کنا تغ ایسر مس. پیر انگا تینا تغ ءِ ایسر کریسُس ولے دائسکان کن مخلوق ہبکہ پیر انگا ءِ سیل کننگ ئس کہ پیر انگا دا انت انت پارے، دا جائی نا گپ ہم مرور! کماش آک بش مرسا پیر انگا نا ماس آ سلیسُر پاریر:
“نن پگہ پیر انگا تو راست کوہ نا مستائی نا سیل کِن کانا. سہب دے ٹک آن مُست تینے سرکین تاکہ دے ئنا اولیکو روشنائی تون ہمو زیبا آ پُھل آتے سیل کین ہرانا پیر انگا داسا گپ ءِ کرے.”
پگہ سہب وختی کُل آک اسہ جم تون راست کوہ نا زی آ تینے سر کریر دا ہمو تم ئس کہ سہب نا اِستار کُل ءِ بخیر کننگ ئس. کماش اس پیرانگا ءِ کُوک اس خلیسہ پارے: “پُھل آتا زبادبننگ ءِ، نا ہیت گواچنی اس ہرے.”
دے نا روشنائی نا تالان مننگ تون کل آک تینے پدی کشنگ بنا کریر ہمے مف کہ مَش آن تینے بٹر، زباد اس تغ نا وڑ، خیسن آ چشمہ ئس، تغ نا وڑ…. ولے پھُل آک…. ہمو پیر انگا نا کلہو سر کروکا ورناک ئسر ہراتا بے ساہ آ دروشُم آک ہر کُنڈ آبشخندہ سیٹ ”راسکوہ نا زراب ہلوکا دے ءِ ولدا تازہ کننگ ئس….“
(یاتی: 28 مئی نا دے راسکوہ نا مَش آ ہرا ایٹمی تراک مس، ہرا بلوچستان نا سینہ آ تاحیات سلوک ءُ داغ ئسے ولے او اولیکو راسکوہ ئس ہرانا زراب ہلوک آ جون ءِ بٹیر)
٭٭٭
