ھاموش ایں سنگت شہید چاکر جوش عرف جاڑ
شہے بلوچ
(دی بلوچستان پوسٹ بلوچی)
2013 ءِ سال اَت سَک گرم اَت ھمے سـال کُچّگانی درچک ءُ داراں آس ءُ پُر کنگا اَت مُدام ایں جیڑ گ بلوچ راج ءِ اَسـتی اے جیڑگ سـرجمہ سـاڑی اَت. ســنگتانی ســرکلز بلوچ جُنزے واســتہ ســنگتانی ســیاھیں چاہے ورگ ءُ راجی جُنزے ســرا تُرندیں گَپ ءُ تران مئے ســنگتانی مسـتریں جیڑگ بُوتگ.
اِے سـال ءَ بی ایس او آزاد ءِ دیوالانی ســرا والچاکنگ ءُ پدا ریاســتی چاکنگانی کاٹ کَنگ مئے مستریں کار بُو تگ.
گوں چاکر ارف جاڈ ءِ مِلّگ ءُ آئی گون ءَ ھاموشــیں ندارگ چہ یک باگ ئے ءِ ســرا بُت.
گُشــنت “ھاموشــیں ســنگت باز ھاموش بنت ءُ تئی رازاں چہ وت ءَ کسّہ ندی انَت “ ھاموشــی ءُ ھاموشــیں نندگ جاڑے یک سلاہ ءِ بُوتگ. جاڑ چہ کیوبائے چے گویرا ءَ چہ کمتر نہ اَت، ھاموشــیں جاڑ چہ الجزاہر ءِ فرنٹ لائین ءِ ســنگت فرانز فینن چہ کمتر نہ اَت نزانہ جاڑ چیا باز ھاموش بُوتگ پرچہ باز گپّے مئے ســنگتانی گون ءَ نہ جتگ.
ھیر گپ باز انَت بیا جاڑ ئے ھاموشی ءِ عکس کاری ءَ کن ایں.
باگ ءِ ٹلّوے ســرے نندگ پدا جنزے ســرا گپ جنگ مئے ســنگتانی مُدامی کار بُوتگ گپ بکن چاہ بور کلاگ بندگ اِے فکری ســنگتانی آشــوبی زندے بَھر اَت.
اِے روچ منی اولی روچ اَت کہ فکر ءُ نظریات ءَ دوچار کپتاں.
فکر جیڑگ انِت نظریات آشــوب ءِ چاگردی رنگ اَت پدا نظریات ءُ فکرے رکّینوک راجی پُسـّگ انَت.
سـردار ءُ جاڑ فکر ءُ نظریات ءِ رکّینوک اِت اَنت.
سـردار مزنیں سـرکماش ءُ جاڑ چاگردی رنگ ءِ ودی کنوک دوھیں چہ وت ءَ جیڑگ ءَ مسـتر ءُ کسـتر سـرپدے اِت اَنت.
من بزان گوں سـنگت ءَ یک باگ ئی ءَ شُـتاں باگ چہ بازار ءَ دور نہ اَت اِے باگ ءِ سـرکماش مزن فکریں سـنگت سـردار اَت. پُلکانی توکا من گوں سـنگت ءَ روان اِت آں ءُ پُلک سڑک ءِ رھچار اَت. انچُش پُلکیں سـڑک روان اَت پُلکانی دنز سـڑک ءَ راہ دیگا اَت.
روان روان ءُ اِے سَـڑک یگ باگ ءِ دَپہ ھلاس بُت. کسـانیں ڈکّے پَدا باز مَچّانی ندارگ منی دل اوپار دیگا اَت کہ چون بنت اِے درچکانی سـنگت کہ مُدام چیرے نیندنت درچکاں کلاگ بنداں کہ شما سَر بُرزا کُتگ مئے گون ءَ گپ نجن اِت. کسّے فکر ءُ نظریات ءَ ھال بہ دَنت اِے درچک ھمہ سـاھگ ءَ دینت کہ شُمہ چیرے نیندیت ءُ فکر ءُ نظریات ءَ دپے سـیاھگ کَن اِت.
ڈَک سـنگت ءَ گِر کُرت ءُ پَچ کُرت. من ءَ توارے جَت کہ توک ءَ بیا. اے ڈَک فکر ءُ نظریات ءِ ڈک اَت. من ھلاھوش ءُ پدا دلا رَنج نزاناں فکر ءُ نظریات ءَ چون سـلام بِدی انَت چون گوں دو مزنیں آشـوبی تواراں گپ بجن آں ھیر ھرچ گپ ءِ جناں من ءَ ھاموش بوگی انِت بلے اِے ھاموشـی من ءَ فکر ءُ نظریات ءِ دیمہ پشـومان کنت.
ڈک گِر بُت من گوں سـنگت ءَ توکا گام جنان بوت ایں . من دَرچکانی ندارگ ءَ کنگائے تنت کہ یک گوانک ءِ گوشاں کَپت بیا سـنگت ترا چارگ لوٹ آں.
کئے بوت من ءَ توارے جَت کئے بوت کہ من ءَ مَچّانی چارگ ءَ نیشت اِت بلکیں اِے مَچّانی سـرکماش فکری سـنگت سردار اَت.
اِے کسـانیں گوانک یک لاگریں مرد سردار ءِگت. بیا شیہک بہ نِند چاہے بور.
(من) سـلام۔
(سردار) والیک شہے جوڈ وشّے. وانگ زانگ چون انِت تئی؟
(من) جوان انِت جھان درکپتگ روان اِنت مَن ھوں گوں جھان ءَ روان اَنت.
(سردار) جھان ءِ دَرکپگی ءَ تَرا چی سـَرپدی داتگ؟
(من) ھاموشـی بِنا کُت.
راسـت اَت کہ ھاموشـی منی سـلاہ نہ اَت اِے ھم راسـت اَت کہ ھاموشـی جاڑے سـِلاہ اَت بلے من ءَ اے جُسـت ءِ پسـّو گون نہ اَت. نزانت کہ چے بگوش آں چے پسـّو بدی انَت. اِے سـردار بزاں منی فکرے بنداتی جَسـت اَت کہ آولی رندے دوچارے کپتگاں. بنوکی جُست اِش اَت کہ ترا چی سـرپدی رسـتگ.
مَن نزانت چے بیت پسـّو. لُنٹ ھُشـک بُت انَت لِلِّک ءَ کمے سـُرگ ھم نہ جَت.
من نا سـَرپد چے پسـّو بدی انَت.
راسـت گُشـنت زانوگر ”نا سـرپدے کِرّا پسـّوئی سـیاھگ نبیت ترندیں جُسـتانی ”
(سردار) ھیر بہ نند چاہے بور.
جی سَر (لُنٹ لَرزِت اَنت)
(سردار) مَن کُجا تئی سـر آں تو منی سـرے تو وانگاے تو منی سـَر بزان اسـتاد ءِ.
(من) مَن کُجا اسـتاد ئے آں. منی پسـّو کسـان اَت. اِے کَسـانی پسّـو ناسـرپدیں پسـّوے زورگ بہ بیت الّم.
من ٹَلّوئے سَـرا نشـت اَنت ءُ پاد ما پادے چکّا دات.
مَچّانی چیرا یک گونڈیں کاپرے بَسـتگ اَت ءُ ھمے کاپرے رودرتکی سـیڈا گونڈیں ٹلّو شـَر کُتگ اَت.
(کماش) باریں ھالاں بدے سـرجمیں جھان دَرکَپتگ ءُ اَرپیمیں مھلوک وت ءَ انسان جوڑ کنگا ایں تو چے کُتگ تو وت ءَ انسان ئے جوڈ کُتگ اَنگت ھما بے سـماھیں سـنگتانی وڈا زندا پہ بےمکسدی گوازینگاے؟
(من) کمّے وانگا انَت دیمترا الّم انسـان ءِ جوڈ باں.
اِے راسـت ءِ من فکری جُسـتانی پسّـو دیگ نزانتگ اَت بَس اَرچ سـیاھگ ءِ دپ ءَ اَڑِت من در کُتگ اِت اَنت.
کمّے سـھت ءَ پَد یک لاگریں سـنگت ءِ سـگریٹ ءِ تَربُرتگیں لُنٹانی سـرا ایر اَت دُت دیان ءُ مئے نیمگا اَتک.
کمّے جلّیت ھچ ءِ نہ گُشـت ءُ پدا یک ڈگارے نیمگ ءَ واتر بوت .ھمودا نیشت ءُ ڈگارے ندارگ ءَ لگّیتِ.
سَـک دِلگران ءُ سَـک بےوسـی ءِ ھیال ءِ توکا گندئے یکّ مُرگ ءِ وتی چورویں چُکّانی ھیال ءَ گار بہ بیت آئی ءِ نزّاں سَـرجمیں جھان نہ وش اِنت ھمے پیمہ اِے سـَنگت ھما بے وسـیں مُرگے وڑا بے ھیال ءُ بے ترانگ اَت.
اِشی ءِ نزّاں جھان گُلام اِنت یک زورا وریں ھُدائے ءُ پَدا اِے جھان ءِ وت تراشتگیں ھُدا آزمانی ھُداے تُرس ءُ بیم ءَ وت ءَ چیر دینت ءُ آزمانی ھُدا ءَ بَد گُش اَنت.
اِے سـنگت ھمے وت تراشـتگیں ھُداھانی تراشـوک اَت بلے سـنگت ءَ نہ بُرزے ھُداے بیم نا زورا وریں جھان ءِ بیم بَس ھیال ءَ گون دوچار کپگ لاگریں مردے کسّہ اَت. منی سـَرجمیں فکر ءُ ھیال سـنگت ءِ آھگءُ روگا پد سـنگت ءِ واسـتہ بندات بوتگ اِت اَنت.
مَن سـردار ءَ سنگت ئے باروا جُسـت ءُ پُرس کُرت نہ کُت پرچہ کہ سـنگت ءِ ھیال ءُ چَمّانی سُـھری ءَ مَن ءَ بے تَرانگی ءُ بے ھچی ءِ سـکین داتگ اَت.
یک ءُ دو کلاک ءَ نشتیں ءُ بازاری گَپّ ءُ تَران کُرت اَنت.
سـنگتاں رخصت بہ کن آں گھتر اَت پرچہ بنداتی چِسـت ءُ ایر ھمے بَنت اَنچُش کہ مَن پو ءُ سرپَد اِت اَنت.
(من) سـردار من گوں سـنگت ءَ جُنزاں کہ مارا دیر بوگا اِنت باندا تئی گورا پَدا چَکّرے ءَ کائیں.
(کماش) ٹھیک ایں سَر.
من گوں ھمراھیں سـنگت ءَ پاد اَتک اَنت ءُ سردار ءَ رُخسـتی ءِ سلام دات ءُ مَن پَدا سَر تَر اِنت ءُ لاگریں سـنگت ءِ نیمگا چارت. من دیسـت کہ سـنگت انگت وتی ھیالانی توکا گار اَت سـگریٹ انگت سـنگت ءِ ھیالانی گون ءَ ھوار اَت نزانہ دومی سـگریٹ ایں اَگاں آولی کہ مئے دیما دپے اَت بلے دُت دیگءَ ءُ ھیال جنگءَ اَت.
رندا مَن سَر پَد بوت اَنت لھتیں روچ ءَ پَد کہ آ سنگت چاکر جوش بُوتگ.
(منی ھمراہ) بِریں پَدا ھما راہ ءَ کہ من ءُ تو اتکیں پَدا ھما راہ ءَ واتر بہ ایں.
اِے ھما راہ ءَ کہ پُلک رھچاری ءِ کنگا اَت پدا ھمے پُلکانی ندارگ ءَ من ءُ منی سـنگت درکپتیں کہ بندات ءَ مارا آیگءَ دیستگ اَت ءِ اِمبری بلکیں مئے پجّار ءَ زانت بکَنت.
پُلک ھما وڑ راہ ءِ رھچاری ءَ دلگوش ءُ راہ ھما وڑ پُلکانی انگرا گار اَت. اسلا پُلکاں راہ وتی انگیرا کُتگ ءَ کہ راہ وت ءَ دگِے نیمگے ءَ مہ بارت پرچہ دگے زورا وریں گوات پُلکا بیم دَنت کہ تَرا من گار کناں پمشکہ پُلکا وتی سیادی گوں راہ ءَ کُتگ اَت پرچہ راہ وت ءَ مُدام مُھکَم کنت بّلے مزنیں گوات کاینت ءُ رونت بلے راہ انگت وت ءَ مُھکَم کنت.
اِے مَنی بنوکی گِند ءُ نِند گوں چاکر اُرف جاڑ ءَ بُوتگ.
سـنگت چاکر جوان ایں فکری سنگت ءِ بُوتگ کہ مُدام مَن دیسـتگ چمّءِ سھر بُوتگ اَنت ءُ سـگریٹ تربُرتگیں لُنٹانی سرا ایر بوتگ اَنچُش گُشے ھاموشـیں کوٹی ءِ نندوگ کارل مارکس بوتگ.
سنـگت جاڑ سَکّیں تمردیں ءُ جزباتی سنگت ءِ بوتگ.
سنگت چاکر بلوچ تاریخ ءِ توکا یک مزنیں دروشُمے ءَ یات کنگ بیت.
