تخلیق نا مرک و زند..!
نوشت: زامران دیدگؔ
ادب نا ماتمی آ چیرگیج آ کہی وار بنگُنن کہ فلان ادیب جہان فانی آن رخصت کرے ولے اینو اسکان کس دا بابت گپ اسُل کتو کے فلان ادیب نا تخلیق ساہ تِس زند آن مرک نا پلویڑ اٹ اِنا۔۔۔!!!
تخلیق امر ساہ ایتک……..؟
دا سوج نا ورندی کِن اول دا سوج نا ورندی ءِ پٹن تو زبر مروئے کہ تخلیق کار نا اولیکو مِزل انت ءِ…..؟
دا سوج نا ورندی اونا تخلیق نا کسر مُرغن ہم کننگ کیک اندن گونڈ ہم انتئے کہ اگہ دانا ورندی اٹ تخلیق کار پائک کنا مِزل زیبو ءِ نازیفنگ نا ء،ِ زُلف نا اسیری، وفا و دغا، مہر و نفرت، جتائی و اواری یا وطن ءِ نازیفنگ نا ءِ ایلو پارہ غا تینا دڑد آتے تالان کننگ نا ءِ یا تینا ڈیہہ نا ڈُکھ آتے درشان کننگ نا ءِ تو اگہ ورندی صنم، مہر و مابت مس تو…… اگہ زیبو اونا نصیب ئٹی مس تو ننا فلان شاعر سنگت نا مِثل اٹ او بیرہ تینا متکنا شاعری تے فیس بُک آ شینک کننگ اسکان سلوئے و اونا شاعری نا رُدوم انداڑ اسکان سلیک. اندن اگہ ورندی وطن نا نازیفنگ کنا تخلیق نا مسخت ءِ تو او ہمیش ملاس سلو ءِ، نوشت نا کسر ٹی انتیکن دا ڈیہہ ئنا گڑتی ٹی تخلیق کار آتا نسل آک ایسر مسُر ولے دائسکان کِن دانا حق نوشت نا تلّہ ءِ ادا متنے…… ای داڑے کس نا تخلیق ءِ شیف خلنگ افٹ بلکن وطن نا مابت اٹ تخلیق کننگ اخس زیات مرے اُست جم مفک۔
ہیت نا مسخت دادے کہ تخلیق کار نا وژن مِزل اخس بھلن مریک ہموخس زیات چرجوئی کروئی تمک اندن تینا دڑد آتے بیان کننگ تخلیق نا مسخت مس تو کناخڑک ءِ اوہم پیری تون اوار اوار خل اس مرسا دا تیوی غاتے گیرام کریسہ تینا تخلیق ءِ مرک نا باہوٹ ئٹی ایتک ولے ہراتم کہ وطن نا ڈکھ آتے درشان کننگ تخلیق نامسخت ءِ اُست اٹ تخنگہ گڑا تخلیق نا وجود ہمو آسکوہ نا مثل اٹ مروئے کہ زرس در اَس کنے رسینگہ کہ تینے شابیت آ ڈغار آ تالان کیو، اندن ’’وطن بلوچستان‘‘ ناڈکھ کس آن ڈھکوک اف اگہ داڑکن کس تینا نوشت ءِ ندر کیک تو دا ہم بھلو گڑاس ءِ انتئے کہ ساہ نا تننگ اگہ وس آن پیشن ءِ تو تینا وطن نا کوکار ءِ قلم نا چشخ آن تالان کننگ ہم بختاوری ئسے…….. داڑان تا مرک تخلیق نا ملاسی ایسر مفروئے۔
اولیکو سوج نا نیم ورندی دو بس کہ تخلیق امر ساہ ایتک اودے زند امر دو بریک تخلیق کار نااولیکو مِزل انت ءِ ۔۔۔ای وطن نا مثال دا سوب آن تسوٹ کہ کناخڑکا وطن آن بھلو دازمان ہچو مِزل اس نوشت کِن اف ہرا نوشتکار ءِ ہر مروکا ظلم، ہر حادثہ آن نوشت کِن بیدار کیک ولے دا سوج نا پورا ورندی ہمو تم بریک کہ وطن کِن نوشت آن گُڈ تخلیق مروکا مواد ءِ ہراڑ اسکان دیک یا تخلیق کار نا نوشت اس تخلیق کننگ آن گُڈ اودے امر زندہ تخوئی ءِ……. دا زمان تخلیق کارآ تون اوار شینک کننگ نا کسر آک ہم گیشتر او دُن کہ ننا اسہ دانشور ءُُ سنگت اس پائیک ’’دا زمان کنکن کُل آن بھلا گڑا انٹرنیٹ نا ءِ انتئے کہ تدوکا قوم آتون خاص کر غلام آ قوم آتون ہچو دنو چیرگیچ اس پان یا جاہ اس اَلو کہ ہراڑان اوتینا کُوکار ءِ تیوہ غا جہان آ سر کننگ کروسُر، نن نا اومیت اسُل مفن بلکن شُکر کین کہ ننے “انٹرنیٹ” نا در نصیب ءِ.‘‘ ای ہم اوڑتون امنّا کیوہ، تخلیق کار آتیان گیشتر خاص کر ننا براہوئی ادب نا نوشتکار تا سوج اندادے کہ زو اس ای تینا نوشت نا کچ ءِ کتاب اِسکان دیو کہ ای اسہ کتاب اسینا خواجہ مریو تاکہ براہوئی ادب اٹ کنا پِن جہی مرے، مچٹ بالا مرے ولے ہراتم کہ کتاب نا شینک کننگ نا مرحلہ آ سر مریک تو لازم گپ ئسے کہ شینک کننگ نا چرجوئی بھاز سخت ءِ ہرا ادیب ءِ غریبی پلویڑ اٹ ہلکُنے تو اوڑکن گیشتر غم اس مریک ایلو ادارہ تا پارہ غان بے مہری تینا جاگہ ٹی………. اگہ کتاب نا تبصرہ تا گپ کین تو کہی تُوہ کتاب آ تبصرہ کرفنگ کِن لگیک داڑان نوشتکار ادب نا در آن نا اُمیت مرسا تخلیق ءِ کم کیک بھاز آک تو تخلیق ءِ ہلانو او ہم دا سوب کہ کتاباتے نوشتہ کرین ولے کس چھاپ کتوتا گڑا انت کِن لکھنگ اُن……..؟؟
تو داڑے تخلیق ساہ تِس مرک ئنا گواچی مس. مِزل کتاب ءِ تو کتاب نہ مننگ نا سوب دا وڑ تخلیق کار ءِ کُنیک دا آزموندہ ئسے……… خاص کر ورنا آ نوشتکار آک بھاز چسپان چسپان تینا تخلیق ءِ کتابی کچ اسکان دیرہ، آن اوفتیان ہم گلہ اف انتیکن دا اوفتا جستجو نا بشخ ئسے کہ اوکتابی کچ اسکان کم وخت اٹ تینا تخلیق ءِ دیرہ بس ادبی ادارہ آک اوفتے نا اُمیت اسُل کپس کہ اوفک ہمیش تخلیق نا کسر آن تینے چَپ کیر……… آن تخلیق ءِ کتابی دروشُم تننگ کِن معیاری مننگ نا شرت لازم مرے.
ولے باز آ تخلیق کار آک اُست آ خل تخسا دا قول ءِ تینتون کیرہ کے ای تخلیق کتاب کِن کننگ اَفٹ بلکن ای تو تخلیق ءِ تینے آ فرض سرپند مریوا…… گواچنی ہم اندن سرپند مننگ ہم دانشوری ءِ انتیکن تخلیق نا عمل ہر بندغ نا وس اٹ اف دا ہرے اللہ تعالٰی ناتروکو ٹیکی ئسے ہراکہ تخلیق نا گُر ءِ اسیکہ سرپند مریک تو اوبائیدے تینے آ دادے فرض سرپند مرسا نوشت نا در ءِ اسُل یلہ کپ، وا ہمو گپ مریک کہ مِزل ءِ سوگو کننگے تو نوشت ہمیش زندہ سلیک……. اینو نا دا نوشت ہرادے کہ تخلیق کار تیکن لکھان اُٹ اونا ہم سوب دادے کہ کنے تینا وطن نا ہر گڑا نا گڑتی ءِ، کنا وطن نا نوشتہ کار اس نوشتہ کننگ ءِ یلہ کے تو داہم وطن کِن دڑد ئسے…….
دا نوشت اسہ خواست ئزے ہمو نوشتکار آتیکن ہرافک تخلیق ءِ یلہ کرینو اوٹی چائے شاعری مرے یا نثر. دنکہ ای کوشست کیوہ کنے آن نوشت ہمیش کِن سلیپ دانا خاطر ای ہردے نوشت کیو کپر اسہ وار تینا نوشتہ کننگ نا جاگہ غا کاوہ تولیوہ قلم دوٹی کیوہ ورخ اس مونا تخیوہ ساعت اس جوان خیال آتا کُمب اٹ دڑیوہ……… وخت اس اندن ہم بریک کہ کنا خیال آک ورخ نا دشت ءِ اسُل سیرآب کننگ کپسہ ولے وخت اس ۔۔۔۔۔‘‘ پاننگ نا مسخت دادے نن تخلیق ءِ برجاء تخن و ننا تخلیق کہ مِزل اولیکو شڑط ءِ و اندن لمہ وطن نا دڑد آتیان ننا تخلیق کار، نوشتکار بے پام مَف.
