گند ءُ نند ءِ گوں شھید گلام مھمد بلوچ ءَ
ظہور پزل ءُ اصغر وفا
دی بلوچستان پوسٹ
چارمی بھر
منی جندءِ ھیال ایش اِنت کہ سہب ءِ سنگت اتھادءِ سلوگنءَ پہ وتی سیاسی حیثیتءِ برجاہ دارگءِ واستا جنگا اَنت آ اتھادءِ واستا نیک نِیت نہ اَنت.
لبزانک….. شمے ھیالءَ ماں بلوچستانءَ … نیپ … وڑیں پارٹی یے ءِ جوڑ بوگءِ امکان چہ ھدءَ است اَنت ؟
گلام مھمد بلوچ…….. تنی وھدی نیپ وڑیں پارٹی یے ءِ جوڑ بوگءِ واستا ما چشیں ھاسیں پیش رپتءِ گندگءَ نیاں اے ھبر ءِ گشوگ باز اِنت کہ بلوچ کومءِ اتھادءِ واستا راھے درگیجگ بہ بیت بلے عملی سورتءَ ھچ چیز دیمءَ نیتکگ اگن ماں بلوچستانءَ چشیں ھوریں مھاز یا پارٹی یے جوڑ کنگ بیت تہ اولی چیز کہ پدر کنگ لوٹیت آ ایش اِنت کہ ایشیءِ مکسد چے بنت . پریشی ءِ واستا زلوری اِنت کہ ھما دراہیں کوت کہ آ وڑیں چیزے ءِ جوڑکنگءَ پہ واھگدار اَنت آ وتارا پدر بکننت کہ آ چے لوٹنت آہانی پالیسی ءُ پروگرام چے اَنت اے وڑیں فرنٹ یا جماعت ے کہ آ جوڑ کننت تہ ایشی ءِ بنیادی مکسد ءُ کار رھبند چے بنت آکجام نکتہ ءُ ھبرانی سرا زور دنت…
مروچی ما نزانیں کہ آ کجام کوت اَنت کہ ماں بلوچستانءَ نیپ وڑیں پارٹی یا دگہ اتھادے جوڑ کنگ لوٹیت اگن چشیں کوت است اَنت تہ باید اِنت دیمءَ بیااَنت وتارا مہلوکءِ دیمءَ پجاروک بکننت وتی پروگرامءَ بُگشنت ءُ وتارا یک شکلءُ سورتے بدینت اگن پہ نیکیں مکسدان چشیں کارے کنگ بہ بیت تہ ما سک وش بیں ءُ ھرپیمیں کمکءَ اوشتاتگیں…
لبزانک…… واجہ چیزے وھد ساری ماں بلوچستانءِ سیاست ءَ ھاسیں سورتءَ ورناہیں جہد کارانی دیواناں انکلاب ءُ آشوب کومی ھک خودارادیت ءُ بدلیانی ھبر شنگ اِتنت بلے نوں ایشانی جاگہ ءَ جمہوری جہد گچین کاری ھکومت سازیءُ ھمے وڑیں ھبر اشکنگ بوگءَ اِنت شمے ھیالءَ اے بدلیانی سوب چے اِنت ءُ اے چہ ھدءَ بلوچستانءِ سیاسی آکبتءِ واستا گہتری یا گنتری ءِ شوندار اَنت ؟
گلام مھمد بلوچ…… چو ناھا انکلاب ءُ آشوب دگہ بلایے ءِ نام نہ اِنت بلکیں بدلیانی نام اِنت معاشی ءُ سیاسی بدلیاں انکلاب گشگ بیت یک کومے کہ چہ پشتی پدمنتگی تہاریءُ گلامی ءَ دربیت ءُ رژنءُ دیمروی ءِ نیمگءَ بروت تہ ایشی ءَرا جوانیں بدلی یا انکلاب گشگ بیت نوں اگں یکے بگشیت کہ بلوچ جہد ءِ ھوالہءَ ساری ءَ انکلاب ءُ بدلیانی گپ بوتگ بلے ھچ آسر درنیتکگ تہ اے راست نہ اِنت چیاکہ پریشی ءَ وھد یا میعادے ٹہینگ بوت نہ کنت کس اے گشت نہ کنت کہ اے جہدانی ثمر پنچ سال دہ سال یا بیست سالاں پد رسیت بلکیں اے یک دراج کشیں جہدے ءُ یک دراجیں عملے نوں جمہوری جہد ءِ کہ ما مروچی ھبر ءَ کنیں ما ھچبر چہ جمہوری جہداں انکاری نہ بوتگیں بلکیں ما پریشی ءَ ھر وھد ءَ جہد کتگ بلے مستریں ھبر ءُ لوٹ ھمے بوتگ کہ مے کومی حیثیت ءَرا منگ بہ بیت ءُ مے کومی ھکان ءَ دیگ بہ بیت نوں اگن کومی ھک خودارادیتءِ ھبر ءَ کنے تہ اے یک بنیادی چیز انت پہ کومانی ھکانی گیشینگءِ واستا اے یک بنیادی فارمولاءُ رھبندے ما چہ کومی ھکانی لوٹءَ نہ ساری شمشکار بوتگیں ءُ ننکہ دیمءَ بیں البت گوں جاورانی بدلیءَ جہد ءِ شکل ءُ سورت بدل بنت بلے اے دراہیں جہدانی بنیادی مکسد کومی ھکانی گرگ اِنت…
لبزانک……. واجہ باز مردمانی گشگ ایش اِنت کہ 1988ءِ گچین کاریانی تہا بی ایس اوءِ سنگتانی بہر زورگ ءُ پدا بی این اے ءِ ھوالہ ماں ھکومتءَ ھور بوگ ءَ پد شمے سیاسی بنیاد نزور بوتنت چیاکہ مہلوک ءَ شمے گشتن ءُ سلوگنانی بنیادءَ چہ شما بازیں امیت پورا کرت نہ کننت شما اے باروا چے گش اِت؟
گلام مھمد بلوچ…….. 1988ءِ گچین کاریانی تہا مے سوب مندی پہ یک تاریخی چیزے اَت چیاکہ گچین کاریانی تہا ورنا گل ءِ جند ءِ کوت ءِ ھوالہ ءَ ما اولی رندا شریک بوتگ اِتیں بلے مے منزل یا مکسد اے المءَ نہ اَت کہ اے گچین کاری مے مسلہءُ جیڑھاں ٹہین ایت یا ما چریشاں دلجم بیں پاکستانءِ تہا چوناھا جمہوری جہد ھچ وھدءَ سرجم ءُ رؤک نہ بوتگ چریشی ءَ مے وڑیں گلے چونی ءَ دلجم بوت کنت ما پکری سورتءَ اے ھبرزانت ءُ گچین کاریانی وھد ءَ مہلوک ءِ دیمءَ پہ تچکی گشت کہ جمہوری ادارہانی تشکیل مے کومی جیڑھاں ٹہینت نہ کنت ما گشت کہ بلوچ کوم کہ مروچی پدمنتگ ءُ چہ وتی کومی تاریخی سیاسی ءُ جمہوری ھکاں زبہراِنت ایشی ءِ بنیادی سوب ریاستی پالیسی اَنت کہ ایشانی تہا چو زوت مزنیں بدلی اتک نہ کنت ماں اسمبلیءَ مے دو چاریں سیٹ یا ماں ھکومت ءَ مے بہرزورگ اے پالیسیاں ھتم کت نہ کنت البت جہد ءِ یک راھے کہ پچ بوتگ اَت پہ ما زلوری اَت کہ ما جہد ءِ اے شکلءَ بزاں جمہوری جہدءِ تہا بہر بزوریں ءُ چریشی ءَ ھرچ نپے کہ وتی گلءَ یا پہ کومءَ دستا آؤرت کنیں بیاریں ریاستی کوتاں ھر وھد ءَ بلوچستانءِ ھوالہ ءَ منپی پروپگنڈہ کرتگ آہاں بلوچ اولسءِ جہد ءَرا ھر وھد ءَ چیزے مردمانی ھوالہ ءَ پیش داشتگ یا ایشی ءَرا پاکستانءِ بکا ءُ سلامتی ءِ ھلاپ یا جتائیءُ گداریءِ شکلءَ پیش داشتگ ماں جمہوری جہدءَ مے ھوری ءِ یک مکسدے ھمیش اَت کہ اے وڑیں پروپگنڈہ ءُ پلینڈیان ءَ رد سابت کنگ بہ بیت ءُ دنیاءُ اے ملکءِ جمہوری کوتاں ءَ اے چیز پیش دارگ بہ بیت کہ ماں اے ملکءِ تہا مارا کبول کنگءُ ادءَ ھکومتء ڈیلءِ تہا مارا بہر دیگ ءِ چہ ھدءَ گنجائش است اِنت دنیا ءَ دیت کہ اول سرا بلوچستان اسمبلی ءَرا کہ ایشیءِ تہا کوم پرستیں کوتانی کسانیں بہرے دیمءَ اتکگ اَت بید سوبےءَ پروشگ بوت پرے واستا کہ اے کوتانءَ چہ جمہوری جہد ءِ نپاں زبہر دارگ بہ بیت یا آھانءَ مجبور کنگ بہ بیت کہ آ ریاستی کوتانی شرت ءُ ھبرانی سرا عمل بہ کننت اگرچہ آ وھدی بلوچستان ءِ اولس ءُ ملک ءِ ایدگہ جمہوری کوتانی زور ءِ آسر ءَ اسمبلی ءَ را برجاہ کنگ بوت بلے ما زانت کہ اے کوت وتی ٹہینتگیں پروگرامءُ پالیسیءِ پدا پہ ما دیمءَ وڑ وڑیں جیڑہ کارنت مے اے شبہ ھما وھدی راست بوتنت وھدے 1990ءِ گچین کاریانی تہا مے سنگتانی بےسوب کنگ ءِ واستا سرجمیں ریاستی مشینری ءَرا کاربندگ بوت ..
نوں اے سوال کہ چرے جہموری عملءَ مے سیاسی بنیاد نزور بوتگ منی ھیالءَ ھچ وڑا راست نہ اِنت چیاکہ مے سنگتاں ماں اسمبلی ءُ ھکومت ءَ وتی مپادانی ھوالہءَ چشیں کارے نہ کتگ کہ چریشی ءَ مے کارندہ دلپروش بہ بنت یا اولس ءِ بھیسہ بپرشیت 1988ءِ گچین کاریانی آسر ءَ ھرچ ھکومتءِ کہ جوڑ بوت آیک ھوریں ھکومتے اَت ھکومتی اھتیار مے سنگتانی دستا نہ بوتگ اَنت ما منیں کہ اے ھکومت ءِ تہا ما مہلوک ءِ ھر روچی مسلہءُ جیڑہانی ٹہینگءِ ردءَ ھاسیں کردے پیش داشت نہ کت بلے ما ماں اسمبلیءُ ھکومتی سرکلانی تہا اے سوال جوانیءَ دیمءَ آؤرت کہ بلوچستانءِ مسلہ استءُ موجود اِنت ءُ ٹہینگ لوٹیت ایش کہ بلوچ کوم مھکوم ءُ گلام اِنت آئیءِ ھک پادمال ءُ وسیلہ ءُ دولت دگرانی دستا اِنت ما بلوچستانءِ کومی مسلہءُ جیڑہانءَ اسمبلیءِ تہا چست کت بلوچستانءِ وسیلہانی مسلہ روزگار ءِ مسلہ بلوچی زبانءُ لبزانکءِ مسلہ شست ھزار نپری فرنیٹرکورءِ تہا بلوچانی نمائندگی نہ بوگءِ مسلہ فارن سروسزانی تہا بلوچانی بھرتی ءِ مسلہ گیسءُ ایدگہ کدرتی وسیلہانی رائلٹی ءِ مسلہ ماں بلوچستانءَ وپاکی ادارہانی زلمءُ زوراکیءِ مسلہءُ ایدگہ بازیں مسلہ کہ اسمبلی ءُایدگہ ھکومتی ادرہانی تہا مے سنگتاں چست کت اَنت مے سنگتاں فیڈریشنءِ دیمءَ بلوچستانءِ لوٹ ءُ جیڑہانءَ جوانیءَ ایر کت ءُ اے ھوالہءَ ما ھمے سرپد بیں کہ ما سوب مند بوتگیں . مے سیاسی بنیاد ءِ کمزور نہ بوگءِ دومی سبوت ایش اِنت کہ 1990ءِ گچین کاریانی تہا مے سنگتاں چہ 1988ءِ درورءَ گیشتر ووٹ گپت اگن مے ورکر دلپروش بوتیں یا مہلوک ءَ مے سرا بھیسہ مہ کتیں تہ مارا چونی ءَ گیشتر ووٹ رست . نوں اے سوال کہ ووٹانی گیشی ءَ ابید مے سنگت پرچہ سوب مند نہ بوتنت ایشی ءِ پسو ایش اِنت کہ پیپلزپارٹی کہ مروچی پاکستانءِ یکیں مستریں سیاسی پارٹی اِنت گوں انچوکیں مزنیں سیاسی ءُ اولسی بنیادے ءَ ابید ھم مروچی ماں اپوزیشنءَ نشتگ ءُ آئی جے آئی ھکومت کنگءَ اِنت بلے ایشی ءِ مانا اے نہ اِنت کہ آئی جے آئی چہ پیپلزپارٹیءَ مستریں سیاسی کوتے اے ردءَ ھرکس زانت کہ ریاستی کوت ھما پارٹیءُ گلاں دیمءَ کارنت کہ ھماہانی پلامرزیءَ بکننت ءُ ھماہانی رزاءَ بہ مننت من دلجماں کہ اولسی جماعتے ءِ حیثیتءَ مے کمک کاریں جماعت بی این ایم ءِ زورءُ کوت گیش بوتگ ءُ آئیءِ تہا بلوچستانءِ مستریں سیاسی کوت جوڑ بوگ ءِ دراہیں سپت راست اِنت نوں منی اے ھبر چہ ھدءَ راست اِنت ایشی پیسلہ کنوک دیمءِ وھدءُ باریگ اِنت…
لبزانک……… نوکیں میان استمانی جاور اے ھندءِ سرا چہ ھدءَ اسر مند بنت ءُ اے ھالتانی تہا چہ وڑیں نوکیں رھبند پکار اِنت؟
گلام مھمد بلوچ…….. دنیاءِ تہا آؤکیں بدلی المءَ علاکہءُ کومانی سرا اسر مند بنت اے بدلی پائدہ ھم بوت کننت ءُ نکسان بار ھم مروچگیں جاور کہ پیدا بوتگ اَنت آ اے ھوالہ ءَ جوان اَنت کہ جہموری ءُ کومی آزادیءِ ردءَ جوانیں پکرے پیدا بوتگ کومانی سرزمین ءُ تاریخ ءِ ھوالہ ءَ آہانی وجود ءُ حیثیت ءِ باروا شریں پکرے ودی بوتگ. اے یک شریں مئیل ایت بلے دنیا ءِ تہا ھما کوت تنی وھدی ھم است اَنت کہ آ وتی زورمندیءُ بالادستیءَ دارگ ءُ مھکم کنگ لوٹنت امریکہ ءِ بالادستی نہ ایوکءَ موجوداِنت بلکیں روچ پہ روچ ودان اِنت یکینی ھبر ایت کہ آئی ءِ زبردستی ءُ جبر ءِ ترس موجود اِنت ءُ دنیا ءِ ھچ ملک ءُ کوم چرآئیءَ چیر نہ اِنت . کومی جہدءِ ھوالہ ءَ ما ھمے گشیں کہ مے سرزمین ءَ گوستگیں دورءَ ھم حیثیتءِ بوتگ ءُ مروچی ھم است اِنت اے نوں مے زورءُ کوتءُ سلاھیتانی سرا کار داریت کہ ما بدل بوتگیں جاوراں چہ پائدہ زوریں یا تاوان چست کنیں سوویت یونینءِ پرشگءَ پد زلم آماچیں ھما پشت کہ ساریءَ است اَت آ نوں نیست اِنت بلے دنیا ءِ تہا بازیں ھنچیں ادارہ ءُ کوت موجود اَنت کہ آ کومءُ ملکانی سرا بووکیں زلمءُ ناروائیانی ھلاپءَ توار چست کننت ماسرپد بیں.
روان اِنت
دی بلوچستان پوسٹ : اے نبشتانک ءِ تہا درشتان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ۓ جندءِ گنت، الم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منوک بہ بیت یا اگں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔