بلوچ ءِ دود ءُ ربیدگ یا بلوچیت
دومی بھر
زبیر بلوچ
دی بلوچستان پوسٹ
انچو کہ ڈاکٹر جمیل جالبی گوشگ ءَ ات کہ دود ءُ ربیدگ زند ءِ سرجمیں چست ءُ ایرانی نام اِنت ءُ دگہ چاگردی بازیں اِلم زانتکار گوشگ انت کہ دود ءُ ربیدگ زند گوازینگ ءِ وڑے بزاں lifestyle ءِ بالکل ھمے وڑ انت.
جست ایش انت کہ انسان وتی زند ءَ چوں گوازین اِیت آئی ءِ ھر روچگیں سُر ءُ پُر چے انت ءُ چتور اَنت ؟انسان ءِ ودی بوگ ءِ دود، مرگ ءِ دود، نندگ ءُ پاد آیگ ءِ دود، ورگ ءُ وردین ،گرد ءُ تر،سیل ءُ سواد، ھر روچیگیں کارمرز بوتگیں ازباب ، جنین آدم ءُ مردین آدم، چُک ءُ چوریگ، کسان ءُ مزن ،ھمسایگ ءُ ھمراہ، مساپر ءُ راہ گوازییانی، تابیل گرگ ءُ آیاں گوں پیش آیگ اے درس دود ءُ ربیدگ انت ءُ ھر راجے ءِ وتی وتی ھساب ءَ اے کاراں کن انت ۔
دود ءُ ربیدگ بدل بیت، اسل ءَ دود ءُ ربیدگ ءِ بدل بوگ ءَ دود ءُ ربیدگ شری یے شمار بیت،اے گپ پہ دود ءُ ربیدگ ءَ شری ایت کہ وھد ءَ گوں بدل بیت، ھمری زندی یک وڑ ءَ نہ بیت، دود ءُ ربیدگ چوں بدل بیت، اے مزنیں جستے، بلے دود ءُ ربیدگ ءِ مزنیں بدلی گوں مادی دیمروی ءَ بندوک انت اگاں یک راجے زَری ھساب (ماشی حوالہ) ءَ دیمروی کنت گڈڑا آئی ءِ پیسریگیں پدمنتگیں زمانگ ءِ دود ءُ ربیدگ پشت نہ کپ ایت ءُ آئی ءِ دود ءُ ربیدگ مٹ بیت ۔
زمینی ءُ (جغرافیہ) ءُ موسمی جاور دود ءُ ربید ءَ مٹ کن انت ،مادی دود ءُ ربیدگ بہ بہ یبت یا غیر مادی دود ءُ ربیدگ ھردو روزگار/ زر ءُ مال ءِ دیمروی ءَ گوں مٹ بنت۔
اَربستان ءِ بلوچ چہ بلوچستان ءِ بلوچاں سیر ءُ آباد تر انت پمیشکا آ ود ءِ بلوچانی زند گوازینگ ءِ وڑ ءُ پیم دیگرے ۔کبلی بلوچستان ءُ اوگانستان ءِ بازیں ھند ءُ دمگ چہ ما چہ سرد تر انت ،آ ود ءِ بلوچانی بود ءُ باش دگہ وڑ ءُ پیم اَنت،ایشانی ورگ ایشانی پوشاک ایشانی ھروچگیں زند ایشانی، سیر ءُ سانگانی دود کل وتی ھالاتانی ھساب ءَ انت ۔
دود ءُ ربیدگ دگہ یک جْوانیں تکے ایش انت کہ یک راجے تھنا یک ھاسیں دود ءُ ربیدگے نہ انت ،بلکیں یک راجے ءِ بازیں دود ءُ ربیدگے بوت کت کنت ، قبہلی ءُ رودراتکی مکران ءِ بازیں زند گوازینگ ءِ وڑ ءُ ڈول ھمدپ نہ انت ، ھمے ھساب ءَ جھالاوان ءُ سروان ءُ رکشان ءِ بلوچانی، پد ءَ ما بہ چار ایں کراچی ءُ ڈیرہ گازی ھان ، مری ءُ بگٹیانی، سندھ ءِ بلوچانی زند، مَرگ ،سیر ءُ سانگ، لچہ، دوچ ، ورگ ءُ وردن ،سھت ءُ زیور ، ھروچگیں سُر ءُ پر کل جتا جتا اَنت.
اے ھمے گپ ءِ پلا مرزی ءَ کن اَنت کہ یک راجے ءِ یک اوشتانکیں دود ءُ ربیدگے نہ بیت بلکیں یکیں وھد ءَ باز دود ءُ ربیدگے بنت ۔
دود ءُ ربیدگ کدی stagnant بیت کت نہ کنت اگاں دود ءُ ربیدگ یک جاھے ءَ بوشت اِیت گڑا بزاں کہ کلچر ڈیڈ انت ۔ کلچرvarible انت، ھر وھد ءُ بدل بوگ ءِ توک ءَ انت ،زندگیں دود ءُ ربیدگانی توک ءُ بدلی کیت ءُ نوکیں چیز ھوار کپ ایت ءُ وت ءَ را مٹ کناں کنت ،پرے گپ ءَ ترسینگ ءِ زلورت نہ انت ،اسل کار بلوچ ءِ National code انت،ھمے کوڈ بلوچاں بلوچ کنت، پاگ ءِ بندگ ءُ بیست میٹر ءِ کاٹن ءِ گور ءَ کنگ ءَ کس بلوچ نہ بیت، اگاں کسے گور ءُ مہ کنت اوں کس چہ بلوچیت ءَ در نئیت ۔
اسل گپ بلوچیت انت ابن کلدون ءَ ایشی ءَ ethnocentricism ءِ نام داتگ ، بلوچ بوگ وتی بلوچ راجی کوڈ ءَ گوں زند گوازینگ بلوچیت انت ، اگاں کسے ءِ زند گوں راجی کوڈ ءَ گوں ھمدپ نہ انت گڑا آئی ءِ بلوچ بوگ شککیگ انت ، دود ءُ ربیدگ ھر وھد ءَ نوک بوان کن انت۔
ھلاس
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہا درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ئے جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔
