آزمانک
پیرُک جان مھمد ءُ دوزہ ءِ آس
نبشتہ: ھلیل بلوچ
دی بلوچستان پوسٹ
تیوگیں بازار ءَ پیرُک جان مھمد ءِ اَناگتیں مَرگ ءِ ھال تالان اَت۔ نزاناں چونین تکانسری یے اَت کہ من میتگ ءِ دَمکاں ترّان اِت آں۔ گوں ھر کس ءَ ڈیکّ بہ وارتیں گُڑا الّم ءَ پیرُک جان مھمد ءِ باروا گَپّ ءَ اَت۔
من ھِچ نزانت کہ لوگ ءَ بہ رَو آں یا کہ کَبرستان ءَ۔ باریں کَل ءُ کَسارت کُتگ اِش اگاں اِنّا تاں اَنگت لوگ ءَ جْون ئِے ایر اِنت؟
روچ ءَ زردی یے مانشانتگ اَت ءُ یک یک ءَ میتگ ءِ چراگ رُژنا بوھاں اِت اَنت۔
میتگ ءِ دَمکاں ترّان وھدے من واپڈا ءِ کَش ءِ دَمک ءَ کہ رَس اِت آں گُڑا ‘ناسِر چُوکو’ ءِ دُکان زاھِر بُوت، دُکان ءِ مِرمرانکیں چراگ ءِ رُژنائی ءَ منی چمّ ناکو کریم ءَ کَپت اَنت کہ دُکان ءِ دیم ءَ نِندوک اَت۔ من ناکو کریم ءِ نیمگ ءَ دیم کُت کہ یکّ ءُ ٹکّین ءَ ھال بِگر آں۔
“سلام۔۔۔ ناکو! منی پیرُک؟”
منی جُست سرجم نہ بُوت کہ ناکو کریم درّائینت:
“تئی پیرُک جان مھمد بے بلا زِند ءَ دروہ اِت ءُ مارا تھنا ئِے کُت۔”
منی پیرُک کہ مُدام منا راہ ئِے شْون داتگ، اے ھال ءِ اِشکُنگ ءَ منی چمّانی اَرس یک شَل ءَ یلا بُوت اَنت ءُ من لوگ ءِ نیمگ ءَ رھادگ بُوت آں کہ ناکو ءَ منا توار جَت:
“زیکّیں روچ ءَ کَلّ ءُ کَسارت کُتگ اِش ءُ کبر ءِ باھوٹ اِنت۔”
“گُڑا کبر ءِ رَوَگ لوٹ ایت بلکیں وتی پیرُک ءِ دیدار بہ بیت۔” من ھیال کُت
من کبرستان ءِ نیمگ ءَ تَچان بُوت آں، دَمک ءِ سرا من مردُم یے دیست کہ میزّان میزّان ءَ رَوَگ ءَ اَت پمشکا من وتی پاد کمّو داشت اَنت ءُ پدا تَچگ ءَ لگّ اِت آں داں کہ کبرستان رَس اِت آں تیوگیں زمین ءَ تہاری یے مانشانتگ اَت۔
یک نیمگ ءَ تُرس ءُ بیمّ یک نیمگ ءَ وتی پیرُک ءِ گِندگ ءِ ھُبّ ءُ واھگ۔۔۔ من کبرانی نْیام ءَ رَوان اِت آں کہ چاراں دْرستیں کبرانی دَپ پَچ اَنت ءُ مُردگانی آہ ءُ کُوکار اِنت، بازیں مُردگے من دیست کہ جان اِش چہ گوشت ءُ پوست ءَ ھالیگ، تھنا ھَڈّ اِش پَشکپتگ اِت اَنت ءُ وتی کبرانی سرا نِندوک اِت اَنت۔
ھمے مُردگانی نْیام ءَ من وتی پیرُک شوھاز کنگ اِت آں منا انچو اندازگ اَست اَت کہ منی پیرُک ءِ کَبر ھاجی گُل ءِ کَبر ءِ کَش ءَ بیت ءُ ناکو کریم ھم ھمے ڈَس ءُ نشان داتگ اَت بَلے پدا ھم من دْرستیں مُردگ یکّ پہ یکّ ءَ چارگ اِت آں کہ بلکیں منی پیرُک ھمیشانی نْیام ءَ بہ بیت۔ میزّان میزّان ءَ من کبرستان ءِ ھما کُنڈ ءَ سر بُوت آں کہ ھاجی گُل ءِ کبر ھمودا اِنت۔
ھاجی گُل ھم وتی کَبر ءِ سرا نِشتگ اَت، گوشت ءُ پوست ئِے پِر نہ اَت من چہ دَست ءِ ماتی لنکُک ءِ ھَڈّ ءَ پَجّا آرت۔۔۔
“پیرُک جان مھمد۔۔۔! منی پیرُک کُج اِنت؟”
آئی ءَ وتی دَست کَبرے ءِ نیمگ ءَ شَھار دات ءُ من اِشتاپ اِشتاپ ھما نیمگ ءَ رھادگ بوت آں۔
کَبر ءِ نْدارگ من دیست منا وتی چمّانی سرا بھیسہ نہ بُوت من چے گِند آں کہ یک جُھلیں چات یے کہ آئی ءِ توکا یک مزنیں زَراب دیوکیں آس یے بَلگ ءَ اِنت ءُ پیرُک جان مھمد ھمے آس ءِ سرا لونجان اِنت۔ آس انچو زَراب دَیگ ءَ اِنت کہ چہ آس ءِ زَراب ءَ پیرُک جان مھمد ءِ پیگّ آپ بوھان ءَ آس ءِ تَہا ٹِپّ ٹِپّ ءَ کپگ ءَ اَنت۔
من یک مزنیں کُوکارے جَت:
“پیرُک۔۔۔”
آئی ءَ وتی چَمّ چِست کُت اَنت منی نیمگ ءَ چار اِت ئِے ءُ پدا وتی چمّ ئِے بند کُت اَنت۔
منا اَندازگ بُوت کہ منی پیرُک سکّ اَزاب اِنت۔ من وتارا ھما نیمگ ءَ یلا کُت کہ وتی پیرُک ءَ چہ اے اَزاب ءَ بہ رَکّ آں بَلے آس ءِ زراب منا کَبر ءِ نزّیک ءَ رَوَگ ءَ نہ اِلّگ ءَ اَت۔
من کمّو دُور اوشتات آں، پیرُک جان مھمد ءِ ھما دْرستیں پَنت ءُ نسیّت منا یات آیگ اِت اَنت۔ چو کہ دو روچ پیسر آئی ءَ پہ من اے پَنت دیم داتگ اَت۔۔۔ ‘ھر چیز ءَ گوں ھُورتی ءَ مارگ ءِ جہد بکن، وتی جیڑگانی ھاترا یک کَچّ ءُ کساسے ایر بکن چہ ھما کَچّ ءُ کساس ءَ گیشتر مہ جیڑ، پرچاکہ انسان اگاں گیشتر بہ جیڑیت گُڑا انسان ءِ جیڑہ ءُ جنجال گیشتر بنت۔’
منی چمّانی اَرس رچگ ءَ اِت اَنت، ءُ آس ءِ زراب ھمیدا ھم منی دیم ءَ سوچگ ءَ اَت۔
من سَما کُت چاراں دْرچک ءِ ساھِگ شُتگ، منا روچ سوچگ ءَ اِنت ءُ من چہ ھَید ءَ میچّل آں۔
من زُوتّ وتی ھَمّیل گْور ءَ کُت ءُ تُپنگ بَڈّ ءَ کُت دیم پہ اوتاک ءِ نیمگ ءَ شُت آں۔ اوتاک ءَ چاراں سنگتاں آس یے بالینتگ ءُ آس ءِ سرا کُکّڑے سیکّ ءَ جتگ ءُ کُکّڑ ءِ پیگّ آپ بوھان ءَ آس ءِ تَہا ٹِپّ ٹِپّ ءَ کپگ ءَ اَنت۔
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہا درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ئے جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔
