دهن پت رائے ءِ زند ءُ ازم ءِ سرا گونڈیں چمشانکے
هسابجار
دی بلوچستان پوسٹ
دهن پت رائے 1880 ماں هندوستان ءِ دمگ بنارس ءَ ودی بوتگ .پنچ سال ءِ امبر ءَ فارسی ءُ اردو ءِ وانگ ئےِ بندات کُتگ ، سینزده سال ءِ امبر ءَ اسکول ءَ ششمی تبک ءَ داخل ئےِ زُرتگ ، پانزده سال ءِ امبر ءَ سیر ئےِ کتگ ءُ مٹرک ئےِ هم همے سال ءَ پاس کُتگ ، بلے کالج ءَ داخلہ ئےِ نہ رسیت –
1899 ءَ یک پرائمری اسکولے ءَ ماشٹر بیت – همے میاں ءَ 1900 نبشتہ کنگ ءَ بتدات کنت ، ” زمانہ ” ءُ ” آزاد ” نامیں تاکاں آئی ءِ لبزانکی نکاں آزمانک ، کسمانک ، ءُ نگدی نبشتانک شنگ بواں بنت –
1902 ءَ اولی ءُ 1904 ءَ دومی گدار ئےِ شنگ کنگ بنت ، ءُ همے میان ءَ آ ٹریننگ کالج ءَ جونیئر انگلش ٹیچر ءِ چکاس ءَ جوانیں وڑے ءَ سوبین بیت ءُ همے ٹریننگ کالج ءِ ماڈل اسکول ءِ هیڈ ماشٹر کنگ بیت –
1907 ءَ کسہ نبشتہ کَنگ بندات کنت ءُ آئی ءِ اولی کسہ ” دنیا کی انمول رتن ” انت کہ تاک ” زمانہ ” ءَ شنگ بیت –
1908 ءَ اسکولانی سب ڈپٹی انسپکٹر ءِ اُگده ئےِ رسیت – 1909 ءَ آئی ءِ کسہانی اولی کتاب ” سوزِ وطن ” شنگ کنگ بیت ، سرکار ءَ چرائی ءِ کسہاں یاگی ءِ گُمان بیت ءُ آئی ءِ کتاب ءِ سرا بندش جَنت ، چمداں چہ آ وتی اسل نام ءَ چیردنت ءُ مُنشی پریم چند ءِ نام ءَ نبشتہ کنگ ءَ بندات کنت ، گوں همے نام ءَ نام کپیت ءُ آئی ءِ آزمانکانی دومی دور چمد ءَ بندات بیت ، آ راجدپتری ءُ سرءُ سوجی کسہ نبشتہ کنت ، ” وکرمادت ” ، ” راجہ ہردول ” ، ” رانی سارندها” ، ” گُناه کا اگن کنڈ ءُ ” راجپوت کی بیٹی ” همے دور ءِ ساچست انت ئےِ اے کسہانی تہا آئی ءَ راجپوتانی دلیری ، جنگولی ءُ وتن دوستی وتی بُنگپ کُتگ ات انت –
1919ءَ انگریزی راجدپتر ءَ اوار ماں فارسی ءَ بی اے کنت – 1921 ءَ سرکاری نوکری ءَ ویل کنت ءَ ماں راجی آجوئی ءِ جُنز ءَ بهر زُریت –
منشی پریم چند ءِ آزمانکانی سیمی دور همے سال ءَ بگر داں 1930 ءَ انت اے دور سیاست ءُ پُرشت ءُپروش ءِ دور بیت اے دور ءَ ” پریم چالیسی ” ، ” فردوس خیال ” ءُ ” خواب و خیال ” شنگ کنگ بنت ، اے کتابانی گیشتریں آزمانک انچیں انت کہ آیانی سیادی وڑے نہ وڑے ءَ گوں هندوستان ءِ سیاست ءَ ات ،
1922 ءَ ماں کانپور ءِ ہندی روتاک ” مریادا” ءِ کارئےِ وتی دست ءَ زُرت انت ، پدا بنارس ءَ سر سوتی پریس ءَ جوڑ کنت-
1925 ءَ گنگا پستک مالا ءَ نوکر بیت ءُ نصابی کتابانی جوڑ کنگ ءَ دلگوش بیت – 1929 ءَ هندی مهتاک ” مادهوری ” ءِ کشگ ءِ کاراں اوار بیت گوں ،
1936 ءَ دیمروی دوستیں انجعمن ءِ بُن ہشت ءِ ایر کنگ ءِ هاترا لکهنو ءَ آل انڈیا کانفرس کنگ بیت ءُ کانفرس ءِ سرکماش پریم چند بیت –
1930 ءَ وتی جند ءِ تاک ” هَنس ” ءَ کش ایت ءُ چمداں آئی ءِ چارمی ساچستی دور بندات بیت داں 1936 ءَ اے دور ءِ آئی ءِ آزمانکانی کتابانی تہا ” زادِراه ” ، ” دوده کی قیمت ” ، ” واردات ” ءُ ” آخری تحفہ اوار انت –
” روہانی شادی ” ، ” روٹهی رانی ” ءُ ” کربلا ” آئی ءِ نامداریں کسمانک انت ، آئی ءِ سینزدهیں گدارانی تہا ، ” بیوه ” ، ” نرملا ” ، ” کشنا ” ، ” جلوه ایثار ” ءُ ” بازارِ حُسن گیش نامدار بوتگ انت –
پریم چند ءَ آزمانک ، کسمانک ءُ نبشتانک نبیستگ ، بلے آزمانکاری ءِ پڑا آ گیش نامدار بیت ءُ آ اردو ءِ اولی آزمانکار زانگ بیت ، آئی ءِ آزمانکانی تہ ءَ راستی ءِ درانگازی ءُ گوں لیکہ ءَ بندوک بوهگ گیش گندگ ءَ کیت ، آئی ءِ زبان سادگ انت ءُ ریچ ئےِ سک وش انت ، ردان گونڈ گیپت ، آئی ءِ آزمانکانی تہ ءَ آئی ءِ وتی دور ءِ زند ءِ دروشم درا انت –
گڈیگ ءَ سک باز نادره بیت همے شلوکشیں نادراہی ءِ میان ءَ وپات کنت
سر شونی کتاب : پریم چند کے بے مثال افسانے ترتیب/ انتخاب .طائر منصورفاروقی
دی بلوچستان پوسٹ: اے نبشتانک ءِ تہا درشان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ئے جِندئیگ اَنت، الّم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منّوک بہ بیت یا اگاں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔
