زبان دوستی ءِ سیاست
حکیم واڈیلہ
سہمی بہر
کساس ۲۰۰۵ اگں شش ءِ ھبر اِنت من وتی ناکو ءِ لوگءَ شتگءِ تاں۔ ھمودا چاراں ٹی وی ٹرالیءِ بُرز ءَ یک کتابءِ ایر اِنت۔ چُش کہ من اے وھدءَ مدرسہ ءَ وانگءَ اَتاں ءُ شپءَ نُماز ءَ پد مسیت ءَ من فضائل اعمال ءِ کتاب ہم ونتگ اَت یک اگں دو رندءَ گڑا من کتاب دِست ءُ من دلءَ گُشت زاناں مذہبی اِنت ثوابءِ لالچءَ زرت تہ چاراں اے ملا فاضل ءُ ملا قاسم ءِ شعرانی کتاب اِنت۔ ھیر من سک کوشست کُت کہ چیز ایں ونت بہ کناں بلئے پہ من سک گران اَت اے کتابءِ وانگ۔ ھیر آ روچءَ پد من اے کتاب دست نہ جت بلئے وھدیں بلوچ سیاستءَ ھمراہ بیتاں گُڑا سگار بہ بیت یا کہ توار بلوچیءِ تاک اگں دگہ تاکبند ءُ ماہتاک بزاں ھر وڑیں کتابیں دست کپت اَنت من وانگ ءُ سرپد بیگءِ جہد بندات کُت بازیں سیاسی ءُ ادبی لٹریچر وانگ ءُ سرپد بیگءِ موہ رستگ اَت۔ بلئے پدا ھم چہ وتی نالائقیاں نہ شریءَ زبان درُبرت کُت نہ کے سیاست در بُرت۔
ھیر ما ھما وھدا سیاست بندات کُتگ اَت جاور ھمے وڑ اَت ھمک دہ ءَ چہ ھشت سیاسی سنگت شاعری ھم کنگءَ اَت نبشتہ کار ات ھم۔ منا ھم ھمے شوق ءَ گِپت بلئے من نزانتکاری ءَ بس گالانی ھوار کنگءَ شاعری سرپد بیتگاں۔ دستونک بہ بیت اگں لچہ بہ بیت ھچ جاہ ءَ سوبین نہ بیت اَنت مستریں سوب نزانتکاری ءُ بلوچی شاعری ءِ باروا کم علمی اَت۔ ھیر شاعری ءِ پِڑءَ من باز زوت وتارا گُشت کہ زور مجن کہ گوں تو بوت نہ کنت۔ من شاعری گوشگ اِشت برے برے ھیال اگں مارشتءِ نبشتہ کناں آ ھساب نہ اَنت بلئے من اے راستی ءَ سرپد بیتاں کہ شاعری منیگی کارۓ نہ اِنت۔ پدا یک وھدۓ نبشتہ کنگءِ شوق ودی بیت پدا جیڑہ ہما دیما اَتک چون نبشتہ کنے چے باروا نبشتہ کنے تئی علمی بستار چی اِنت نبشتہ کُتگءِ چیز مردمانی ھاترہ فائدہ مند بنت اگں بس پہ نام نبشتہ کنے؟ ۔ ھیر یک وھدۓ اَت نبشتہ کُت ھچ جاہءَ منی نبشتانک چاپ نہ بیت اَنت ءُ زانت کہ من پدا رد روگءَ یاں۔
گُڑا من وانگ بندات کُت باز نہ ونت بلئے لھتیں چیز ونت شاعری ونت نبشتانک ونت کتاب ھم وانگءِ کوشست کُت ءُ اے وانگ تھنا پہ وانگ ءَ نہ اَت بلکیں دربرگ ۓ ھاترہ اَت۔ نزاناں چی کچءَ ونتگ دربرتگ بلئے نبشتہ کنگ ءَ اِتاں۔ سنگتاں دوست بیت اَنت گُشگ بیت نبشتہ کن من چارت نوں باز مشکل بیت چیا کہ منی علم باز کم اِنت ءُ سرحال سک باز اَنت چی باروا نبشتہ بہ کناں چون نبشتہ بہ کناں۔ پدا کمو وتی چاگرد وانگ بندات کُت وتی جند ونت، چم پچ کُت اَنت، ضد ونت، کینگ ونت، لالچ ونت، پدا وتی کردار درستاں پیسر ایراد گپت کہ تئو چی کُتگ کجام عمل جوان بیتگ کجام کار ھراب شر چیا بیتگ ءُ ھرابی کجام اَنت۔ چوناہا شری گندگ نہ بیت اَنت اگں چیزیں است ات ھم دگرانی کمک ءُ مہرانی سوبءَ شری اَت اَنت وتی کُتگیں کار گیشتریں رد اِت اَنت پمیشکہ لوٹیت جوانی کناں بلئے ھر وھد کہ شریءِ نیمگءَ دوگام جتگ تا چاراں یکیءَ پاد چکیتگ ءُ دور دیگءَ اِنت۔ بلئے من پدا ھم ھمک رندا وتءَ ھمے گپ گُشتگ داں منزل ءَ سر نہ بئے اے چست ءُ ایر دور دیگ ءُ پاد آیگ است انت۔ ما انگت جنزگ ءَ یاں دم ھم نہ بُرتگ نہ کے وتی گوستءَ کُتگیں ردیاں بیھال کُتگ بس چہ اولی روچءَ جہد کُتگ وتارا ایماندار دارگ ءِ گوں وتی راج ، وتی ملک، وتی زبان ءُ وتی جہد ءَ۔
ما اگں سیاسی مردم گوشگ باں ھم پمیشکہ کہ شر ایں ءُ سرپد ایں سیاسی سنگت اے جاگہءَ ھالیگ اشتگ اَنت۔ ما اگں پروشتگیں زبان ءَ نبشتانک ھم نبشتہ کنگءَ یاں آئی ءِ مستریں سوب دگہ سنگتانی اے پِڑ ءَ پہ منی وڑیں مردماں جاگہ یل کنگ اِنت۔ ھمک مردم وتی لائقی ءُ نالائقی ءَ زانت ءُ سرپد بیت۔ من بیت کنت کوکار کنگءَ شر بیباں، بیرک بڈ کنگءَ شر بہ باں، نبشتگیں کتابیءِ بہر کنگءِ کارءَ کُت بہ کناں۔ پرچہ کہ منی لائقی ھمیش اَنت۔ بلئے اگں شریں سنگت ھاموش بہ ننداں ءُ جاگہ ھالیگ اَنت تا منی وڑیں نابزانت دیما کائنت ءُ بُوت کارکنگءَ گیش کار ھرابی بہ کن اَنت۔ زبان دوستی بہ بیت اگں راج دوستی دوئیں سیاست ءُ جہد ءِ بہر اَنت بیا اِت ایشاں مہکم کنیں کار کنیں مئے رھشونیءَ بہ کن اَنت ھما سنگت کہ چہ ما لائق اَنت، زانتکار اَنت ءُ شرتر کاراں کُت کن اَنت۔
ھلاس۔۔
دی بلوچستان پوسٹ : اے نبشتانک ءِ تہا درشتان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ۓ جندءِ گنت، الم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منوک بہ بیت یا اگں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔