ارسطو – ڈاکٹر جمیل جالبی – شھید رحمان عارف – اصغر وفا

940

ارسطو

ڈاکٹر جمیل جالبی

رجانک : شھید رحمان عارف گوادر

پولکار : اصغر وفا

ارسطو ماں دنیاءِ تاریخءَ یک ھنچیں نام ایت کہ تا دنیا است اِنت آئی نام است اِنت ارسطو اَچ حضرت عیسئی ءِ ودی بیگءَ 374 سال ساری چہ ایتھنزءَ دوسد میل گوریچانی نیمگا اسٹاگیرءِ ھندءَ ودی بوت آئیءِ پت یک نامدارءُ ازت مندیں مردمے اَت ءُ مقدونیہ ءِ بادشا ایمن ٹاسءِ شاہی تبیب اَت پتءِ واھگ سلاہ ءِ پدا ارسطو ءَ کسانیءَ دواءُ ارو بزاں تبءِ علم در برت ءُ درمانانی چکاس ءُ چکءُ تان ءِ وھدءَ گوں پتءَ ھورءُ ھمراہ اَت پرے سوبءَ پٹءُ پول ءُ چکاسءِ ھیلءُ عادت آئیءَ چہ کسانیءَ گون اَت وھدے ھژدہ سالءِ بوت تہ ایتھنزءِ شہرءَ اتک ءُ چہ افلاطونءَ فلسفہءَ علم ئی ونت بیست سالءِ سندءَ آئیءَ فلسفہ علم در برت آئی عقلءُ پہم انچو شر اَت کہ افلاطونءَ آئیءَرا عقلءِ کلءِ نام دات گوں کتاباں آئی ھبءُ واھگ انچو باز اَت کہ ھما زمانگءَ کہ کتابانی چھاپءُ شنگ ءِ وسیلہ نیست اَت آئی لوگءَ ھنچو کتاب است اَت کہ پورہیں ایتھنزءَ دگہ کسی گورءَ نیست اَت افلاطون ءَ آئیءَ وانگءِ ھب ءُ واھگ ءِ سوبءَ آئیءِ لوگءَ را وانوکءِ لوگ نام بستگ اَت .

وھدے سکندر اعظم سیزدہ سالءِ بوت تہ آئیءِ پت شاہ مقدونیہ فلپ ءَ وتی بچ ءِ وانینگءِ زمہ واری ارسطوءَرا دات پتءِ مرکءَ پد وھدے سنکدر اعظم آئیءِ جاہءَ بادشاہ بوت ءُ چہ وتی فوجی زورءُ کوتءَ سرجمیں دنیاءِ سرا نوکیں نکش ئی ایر کت اَنت تہ چہ وتی استاد ارسطوءَ بہیال نہ بوت .

ارسطوءَ پنجاہءُ سئے سالءِ عمرءَ لائی سی یمءِ نامءَ یک اسکولءِ پچ کت بندرءَ اے یک سائنسی علمانی یک وانگ جاہے اَت کہ ماں ایشیءَ مکتبیان ءَ سائنسءِ بازیں برانچ فلسفہ لبزانک ءُ ایدگہ علمانی بابتءَ وانینگ بوت .

323 ق مءَ سکندر اعظم جوانسالیءَ بیران بوت آئیءِ مرگءَ پد ماں سرجمیں یونانءَ ڈاہءُ شور چست بوتنت ایتھنز جتا بوت رند ترا جاور انچو مانگیش اَتنت کہ ارسطو ءَ پہ ناالاجی ایتھنز یلہ دات یک سالےءَ رند بزاں 322 ق مءَ آ بیران بوت ھمے سالءَ ڈیموستھینزءَ زھر تنگ اِت ءُ وتارا سکٹ کت ارسطوءِ باروا گشگ بیت کہ آئیءَ سدانی ھسابءَ کتاب ءُ تاکبند نویستگ اَنت بازیں نویسکارانی گشگ ءِ پدا آئی ءِ نویستگیں کتابانی ھساب یک ھزار اَت یک ھبرے البت ثابت اِنت کہ آئیءِ نویستگیں کتابانی مزنیں بہرے گار بوتگ ءُ پہ ما سر نہ بوتگ پدا ھم منطق سائنس فلسفہ اخلاقیات ءُ سیاستءِ بابتءَ آئیءِ بے ھسابیں کتابءُ نبشتانکاں ابید گشتانکءِ ازمءُ بوطیقاءِ کتاب پہ ما سر بوتگ اَنت کہ پہ نوکیں دنیاءَ آئیءِ داتگیں بے مٹیں ٹیکی ھساب بنت پہ نوکیں دنیاءَ ارسطوءِ یک مزنیں سوگاتے ایش اِنت کہ سائنس فلسفہ منطق ءُ ایدگہ علمانی تکءَ آئءَھمنچو لوزءُ اصطلاح جوڑ کتگ کہ مروچی دوھزار سالانی گوزگءَ رند ھم آئی کدرءُ اھمیت برجاہ اِنت ءُ ھرجاہءُ ھرکجا کارمرز بنت بوطیقا ءِ تہا لہتیں ارسطوءِ نبشتانک مروچی ھم ھنچو پراثر ءُ کارآمد اَنت انچو کہ ھما دورءَ بوتگ اَنت بلے اے ھبر پہ ستک ءُ راست گشگ بوت نہ بیت کہ بوطیقا ءِ ھمے رنگ کہ مروچی است اِنت ارسطوءِ جندءَ ھمے وڑا نویستگ یا آئی ءِ نوشتہانی مجگ اِنت کہ رندیگاں نویستگ اَنت .

1494ءِ سالءَ جیور جیو ولاءَ ایشیءَ را چہ عربی زبانءُ لاطینی زبانءَ ترینت یونانی زبان اسلی رنگ اولی برءَ 1508ءَ شنگ بوت اے وھداں ارسطو ءِ مرگ ءَ یک ھزار سال گوستگ اَت بوطیقا ءِ اولی تنقیدی ایڈیشن 1548ءِ سالءَ روبورٹیلیءَ ٹہینت ءُ شنگ کت بوطیقا ءِ تہا نوشتہ ءِ ھما یک شلیءُ ترتیب گندگا نیت کہ آ ارسطوءِ ایدگہ کتاب ءُ نبشتانکانی تہا گندگ بیت بلے ایشیءِ تہا شائری ازمءِ یک سرجمءُ برجمیں لیکہءِ است اِنت باز نگدکارانی گشگ اِنت کہ بوطیقاءِ تہا وتی استاد افلاطونءَ راشائری ازم منتگ ءُ آئیءَ افلاطونءِ اے گشتن ھم در کتگ کہ ایشیءَ پد آئی شائر اچ وتی بے دروریں جہموریہءَ در کتگ اَت ایٹکنزءِ گشگ ایش اِنت کہ افلاطون ءَ کسمانک ، ڈرامہ ، ءِ سرا پرے ھاترا ایراد گپتگ ءُ ایشی ءَرا رد کتگ کہ ایش انسانءِ زانتءُ پہمءَ نزور کنت ءُ آئی ءِ لیکہ ءُ پکرءَ شنگ شانگ کنت بلے ارسطو ءَ گشتگ کہ اے ازم انسانءِ پہمءَ جوان ءُ پرائیءِ ردومءَ المی اِنت آئی گشگ ایش اَت کہ کسمانک ءُ شائری اسلءَ انسانی پہمءُ سنچءِ کھتارسس .katharsis ءَ کنت بوطیقا ءِ تہا کھتارسسءِ بابتءَ گشگ بوتگ ءُ مروچی ھمے ھبر دراہیں جوانیں لبزانکی رھبندے ءِ بستار داروک اِنت ٹریجیڈی ءِ لوٹ ارواہءِ تاھیر اِنت ٹریجیڈی ءِ کسہ ارواہءَ ژامبلین ایت ترسءُ بیم ءِ جبزگاں ھنچیں ھندےءَ سر کنت کہ آ ایوکا دم نہ برنت ءُ ھلاس نہ بنت بلکیں امیت ءُ توکلءِ دروشمءَ زاھر بنت کتھارسس ھمیش اِنت بوطیقا ءِ سرجمیں نوشتہ مارا سر نہ بوتگ اَنت گیشتر ھما بہر کہ آئیءِ تہا ارسطوءَ کامیڈیءِ باروا ھیال درشان کتگ اَنت گار اَنت بوطیقاءِتہا یک جاہے نبشتہ اَنت کامیڈی باروا من پدا گپ جناں چریشیءَ پدر اَنت کہ ارسطوءَ ایوکا ٹریجیڈی سرا نہ بلکیں کامیڈی بابتءَ ھم ھیال درشان کتگ اَنت بوطیقاءِ تہا ارسطوءَ گیگان ، نقل کدرت شائری ءِ مجگ شائریءِ رنگ ٹریجیڈی ءِ راھبندءُ ایدگہ سیاھگانی بابتءَ تران کتگءُ شائری ءَ را یک جہان گیریں آفاقی لیکہ یے شون داتگ ارسطو ازمءِ یک شلیءِ سرا زور دنتءُ گشیت کہ زمین ءَ سرجمیءَ یک شل بوگ لوٹیت آئیءِ ھرچ کسہءُ ردءُ بند ھنچو بہ بنت کہ اگن چی ایشاں یکے کمو گستا دارگ بہ بیت یا کشگ بہ بیت تہ یک شلی پشت مکپیت پرچے کہ اگں چہ چیزےءِ بوگ یا نہ بوگ ءَ ھچ فرقے میئت تہ ایشی ءِ مانا ایش اِنت کہ آ چیز ءِ بہہ زلورت نہ بوتگ گشگ ءِ مکسد ایش اِنت کہ بوطیقا ھما درستیں لیکہانی بنزہ اِنت کہ آ مروچی ھم ھما پیمءَ برجاہ اِنت دومی ارسطو ءَ یونانی لبزانکءِ باز تہر ءَ جتا جتاہیں رھبند ٹاھینت اَنت چریشاں روبرکتی کلاسیکل شائری ءِ بنیادی رھبند جوڑ بوتنت ۔

ھلاس

دی بلوچستان پوسٹ : اے نبشتانک ءِ تہا درشتان کُتگیں ھیال ءُ لیکہ نبشتہ کار ۓ جندءِ گنت، الم نہ اِنت کہ دی بلوچستان پوسٹ رسانک نیٹورک ایشانی منوک بہ بیت یا اگں اے گل ءِ پالیسیانی درشانی اِنت۔