مروچی زاکر جانءِ مات چی جیڑاِت؟
شاد بلوچ۔
دی بلوچستان پوسٹ : بلوچی کالم
کدی توتکءِ قبران چہ دراتکگیں 169ءِ مردمے جُونانی یات کئیت گڑا منا ترسءِ دلءَ کپ ایت کہ آ مات ءِ چُک مدتءِ بیت بیگواہیں آہی سرا چی گوازیت، چوش مبیت کہ آہی چُک ءِ جُون چہ ہما سرجمیں جُوناں یکے بلے آہیءَ انگتءَ ودارے دامُن ءِ لمب گپتگ ءُ ہمک راھاں چمءِ سَک انت کہ بلکینہ آہی ءِ چُک بیت ءُ کجا ہم ھالءِ سر بیت گڑا ہمودا گوں ھوشامیں زردءَ وتءَ سر کنت ءُ انچیں جاوراں بیت کہ آہی ءِ درشان کنگءَ پہ دراجیں ساہے کشگے پکار بیت ءُ آ ہما چہ زندانءَ دراھتگیں مردءَ اے جست کنت کہ منی چُک زاکرجان تو نہ دیستگ؟
آہی ءَ را کساس 9سال بیت کہ بیگواہ اِنت، من چو آدگہ ماتانی پیما ہم جُہد کتگ کہ وتءَ ایکیم بکناں ءُ دلءَ اے بیاراں کہ 9 سال پیسرا بیگواہ بوتگیں چُک مشکلیں واتر بکنت۔ پرچکہ اے اِستان کدی ہم بلوچءِ ہما چُکءَ زندگءَ روان نہ دنت کہ آ چو بلوچستانءِ مھکمیں کوھاں مِک بوتگ ءُ آہیءَ گلامی نامنیتگ ءُ بلوچءِ بانداتءِ ھاترا جُہد کتگ۔
ماتءِ بگندے تا ہما وھدءَ دل ایکیم مبیت تا آہیءَ وتی ءِ چُک نہ دیستگ۔ مات ءِ چُک اگں زندگ ءَ واتر کنت یا آہی ءِ ٹپی ایں لاش رسیت ۔چوشیں چنچو مات،پت، گہارءُ براتءِ سینگءَ آس روک انت؟۔
باریں چنچو کہولءَ وتی بیگواہیں چُکانی واتریءَ گل کتگ ءُ باریں دگہ چنچوکاں آھانی لاش دیستگاں ءُ گوں فخرءَ سر چِست کتگ ءُ آھاناں گلزمینءِ باھوٹ کتگ، اے ردءَ ھچ چوشیں ھبرے بوت کنت کس ءَ را دست مہ کپیت بلے اے گپءِ کُل گواہیءَ دہینت کہ گار ءُ بیگواہ بوتگیں مردمانی کہول ءُ کسان سالیں چُک تنیگت ءَ اے ودارءَ نشتگ انت کہ آھانی چُک ءُ پت زندانءَ در کاینت ءُ آ اہیدءِ بزرگیں روچءَ پدا چو ہما رنگءَ گل بنت کہ آھانی چُک ءُ پت ساڈی بوتگ انت۔
بلے زوراکیں پاکستان کہ بلوچءِ سرا قابض انت آہیءَ کدی اوں بانک پرزانہ، سمی بلوچ، مہلب بلوچ، سیما بلوچ، خدیجہ بلوچ ءُ ادگہ بیگواہیں پُسگانی درد ناماراتگ ءُ ناکہ دگہ چوشیں میان استمانی ءُ استمانی انسان دوستیں گَلءَ اے ردءَ گامگیجءِ زورتگ کہ ذاکرمجید، ڈاکٹر دین مہمد، رمضان بلوچ، سفربلوچ، زاہدکرد، شبیربلوچ، ثنابلوچ، حسام بلوچ، نواز عطابلوچ ءُ آدگہ گاریں مردم کجاہاں ءُ چی ازیت سگَگ انت۔
آ تُری پہ زور بیگواہیں مردمانی بابتءَ میاناسمتانی آرٹیکل ببیت یا آھانی جاندراہیءِ شِک، اے ردءَ پاکستان ءَ را کدی اوں بیھار اِش نہ داتگ کہ آ کُلیں بیگواہیں مردماں چہ چیریں جاھاں بکشِیت ءُ ھقانی آمدگِسءَ بیاریت ءُ آھانی ٹرہیل(Trail)ءَ بکن اگں آھانی سرا چوشیں گناہ ءُ بےراہبندیں کارءِ ثابت بوت گڑا قانودءِ ردءَ سزا دیگ ببنت۔
میان استمانی ہمک رنگیں ھقانی گَلانی اے زمہ واری بیت کہ آ بزگیں راجانی ھقانی بابتءَ ترندیں گامگیج بزور انت ءَ ایشانی سرا بوتگیں زلمءُ زوراکیاں دگنیا ءِ دیما پدر بکناں ءُ Enforced Disappearances ے مسلہءِ بابتءَ ایمنسٹی انٹرنیشنلءَ گُشتگ کہ وھدے کسےءِ دوستیں چُک ءِ بیگواہ بیت ءُ آہیءَ یک اِستانی کارندہ پہ زور چِک انت ءُ کَشاَں چہ آہی ءَ لوگءَ۔ ءُ پد مننگءَ ھچ وڈا ساڈی نہ باں کہ ما بُرتگ، انٹرنیشنل لاءِ ردءَ اے یک جُرمءِ زانگ بیت۔
انٹرنیشنل کنوکیشن فار دی پروٹکیشن آف آل پرسنز فرام انفورسڈ ڈسپِیرنس،
(International Convection for the Protection of all Persons form Enforced Disappearances)
یو۔این جنرل اسمبلی ءَ 18دسمبر1992 ءَ Resolution 47/133 دیمءَآرگءَ پد ایش ھبر تچکءَ گُشتگ کہ آ دگنیا ءِ کنڈ کنڈءَ Enforced Disappearances کُل Cases آں جُرمءِ ردءَ چاراِت ءُ یو۔این کُل اسٹیٹاں اے پابند کنت کہ ایشی سرا سرجمیں رنگءَ عمل بکناں۔
اے Resolution سے (3)بہرانت ءُ ایشی توکءَ 45 آرٹیکلزاں۔اے سجویں گوں زور چِست ءُ بیگواہ بوتگیں مردمانی بابت ءَ انت۔
بلوچستانءَ Enforced Disappearances یک مزنیں کچءَ گیش بوتگ انت ءُ تنیگت ءَ اے ردءَ میان استمانی گَلاں ھچ چوشیں گامگیج ءِ نہ زورتگ کہ بیگواہیں مردمءِ چہ زنداں در بئیت ءُ وتی کہولءِ انتظار ءَ ھلاس بکنت۔
کوئٹہ پریس کلبءِ کشءَ VBMP کیمپ را مروچی 3083 روچ بوتگ، ماما قدیر انگتءَ گوں بیگواہ بوتگیں مردمانی عکساں نشتگ ءَ اے توارءَ چست کنگ ایں کہ اگن کسءِ دل ءَ کسانیں ہم انسان دوستیءِ توجیلءِ است گڑا مئے توارے ءُ بزگیں کہولانی ہمراہیءَ بکن تا ہزاراں گاریں مردم سلامتیءَ وتی لوگاں سر بباں بلے مئے گُشان بُوڈے ہم نہ وارت کہ ما بچاراں باریں ماما قدیرءَ چنچو زاکرجانءِ پیمیں بیگواہیں ماتانی درد وتی سِینگءَ جاہ داتگ ءُ گوں 10زالبولے ہمراہیءَ کوئٹہءَ چہ کراچی ءُ پد ءَ کراچیءَ تا اسلام آبادءَ2000 کلومیٹر ءَ گیش پند بُراتگ۔ آھانی پادانی تراولاناں درمان کنگءَ چہ بیزار، کدی آھاناں خضدارءَ بیھار دیگ بوت ءُ کدی پنجابءِ دمگاں مزنیں اولاکءِ رائے دیمءَ آرگ بوت ءَ کدی پاکستانءِ چیریں ادارہاں آھاناں پہ ملتانءِ وڈیں سیمسراں پُترگ داشتگ۔ انچوکیں دراجیں رائے ءِ روگ ءَ پد اوں زاکرجان ءِ ھال کسءَ سر نہ کت کہ آ زندگ انت کہ توتکءِ وڈیں جاہاں آہی جُون ہم ھُور بوتگ۔
UN Working Group on Enforced or Involuntary Disappearances(WGEID)
2013ءَ بلوچستانءَ چہ بیگواہ بوتگیں مردمانی بابتءَ بلوچستانءَ آھتگ ات ءُ مسنگ پرسنزانی جیڑہ آھانی دیمءَ زھرشانیءَ پد پیش کنگ بوت بلے ڈاکٹر دین مہمد ءِ کسان سالیں چُک مہلبءِ ودار ھلاس نہ بوت ءُ تنیگت ہمک رنگیں مراگشانی بہر انت کہ بلکیں آہی پتءِ بابتءَ کسءِ ہمراہی بکنت۔
چوشیں باریں چنچوک ماتءَ وتی زھگءِ آھگے ھال اُشکنگءَ پہ ودار کتگ ءُ وتی کُولءِ پدءَ وتی لوگءِ کُنڈکُنڈ سنگاراتگ ءَ سُرناہی ءُ ڈُولی آورتگ کہ چُک مروچی پیداک انت،
چُک نہ اِت بلے اہیدے وڈیں بزرگیں روچءَ آھی تیرآن چہ ٹپیں جُون کیت ءُ سر بیت۔
مروچی زاکرجانءِ ماتءِ ھال چی انت ءُ چی جیڑگ ءَ انت۔سنگت سمیءِ پت چُکءِ ودارءَ چہ دوہیں چماں کُور بیت ءُ وتی گڈی سائے کَشگ گوں آہی نامءَ زبانءَ کاریت ءُ ساہ دنت۔ بی بی گنجل بازیں ودارءَ چہ پدگڈی ساہءَ گوں ہمے لبزاں کَشیت کہ سفر من تی گندگءِ آس ءَ امینچوک نیزور بوتاں بلے تو نیاتکے۔
مروچی بلوچ ءِ چوشیں یک لوگءِ پشت نہ کپتگ کہ یک چُکءِ بیگواہ مہ بیت۔ زاکرجانءِ توار مروچی ہم منا وابءَ چہ درگُڈینت کہ ہمبلو ترا یات انت من روچءِ گشتگ ات، اے ناپرسانیں ملکءَ اگں منا بُرت گڈا منی ودارءِ اُوستءَ مہ نند۔ ایش منا یا زندانءَ تا زند ساڈیناں یا تو کُشگءَ پد انچیں جاہءَ دُور دنت کہ کس ءَ را اے ھبر مہ کپیت کہ من زندگ آں یا مُرتگ انت۔
پمشکہ من مروچی زاکرجانءِ یاتاں کپاں بلے اے امُیت نہ داراں کہ واتر بیت۔بلے زاکر جانءِ ماتءَ چہ ابید آدگہ بیگواہیں مردمانی مات المءَ مروچی جیڑگ انت کہ آھانی چُک باریں کجام تہاریں کوٹیءَ بندیگ انت۔
